Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77-80: Văn bản "Sông nước Cà Mau" - Trịnh Thị Trinh

I. Nội dung chủ đề:

* Văn bản: Sông nước Cà Mau.

* Tích hợp nội môn: tiếng Việt “So sánh”.

Tích hợp TLV: Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả.

* Tích hợp liên môn:

- Liên hệ kiến thức Lịch sử: Bài 25, tuần 26, tiết 32,33. Truyện “Đất rừng phương Nam” viết trong những năm đầu kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1950).

- Liên hệ kiến thức Địa lí: Bài 36, tuần 25, tiết 41. Hiện nay, Cà Mau là một trong những trung tâm kinh tế của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Phát triển: chế biến thực phẩm, nuôi tôm tập trung, là tỉnh trọng điểm trong khai thác cá biển, có vườn quốc gia và rừng ngập mặn,. Cho học sinh xem “Lược đồ kinh tế vùng Đồng bằng sông Cửu Long”.

1. Văn học-Tiếng việt:

- Hiểu được đặc trưng thể loại truyện hiện đại. Nhận biết và hiểu vai trò của các yếu tố miêu tả trong các truyện được học, nghệ thuật miêu tả cách chọn lọc và sắp xếp chi tiết, ngôn ngữ sinh động qua các phép so sánh.

- Nhớ được một số chi tiết đặc sắc trong các truyện được học. Biết kể lại tóm tắt hoặc chi tiết các truyện được học.

- Học sinh nhớ được khái niệm so sánh biết được cấu tạo của phép tu từ so sánh;

- Học sinh phân tích và vận dụng hiệu quả các biện pháp tu từ vào việc đọc - hiểu văn bản; khi nói và viết .

- HS nhận diện được các phép tu từ; chỉ ra được cấu tạo của phép tu từ so sánh;

- Nêu được ấn tượng chung về văn bản; nhận biết được các chi tiết tiêu biểu, đề tài, câu chuyện, nhân vật trong tính chỉnh thể tác phẩm.

- Nhận biết được chủ đề của văn bản.

- Nhận biết được tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản.

2. Tập làm văn:

 - Hiểu biết bước đầu về văn miểu tả.

- Nhận biết được nội dung văn bản truyện hiện đại có yếu tố miêu tả kết hợp thuyết minh.

-Học sinh biết quan sát,tưởng tượng và nhận xét trong văn miêu tả.

3. Nói, nghe và viết:

 a. Nói:

-Trình bày được các đoạn văn tự sự, miêu tả có sử dụng so sánh và cảm thụ phép so sánh.

- Trình bày được ý kiến về một vấn đề trong đời sống.

b. Nghe:

-Tóm tắt được nội dung trình bày của người khác

 - Nâng cao ý thức trách nhiệm về vai trò của bản thân đối với gia đình, quê hương, đất nước; về tinh thần tự học của mỗi học sinh.

c. Viết:

- Viết được bài văn tả cảnh sinh hoạt, tả quang cảnh.

 - Bước đầu biết đặt câu, viết đoạn văn có sử dụng các phép tu từ.

- Nhận biết được sự việc về nhân vật trong văn miêu tả.

- Nhaän thöùc ñöôïc muïc ñích giao tieáp cuûa vaên miêu tả.

 

docx 19 trang linhnguyen 17/10/2022 3000
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77-80: Văn bản "Sông nước Cà Mau" - Trịnh Thị Trinh", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77-80: Văn bản "Sông nước Cà Mau" - Trịnh Thị Trinh

Giáo án Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 77-80: Văn bản "Sông nước Cà Mau" - Trịnh Thị Trinh
ận của em về vùng đất Cà Mau.
- Vẽ một bức tranh với chủ đề “Sông nước Cà Mau”.
IV. Biên soạn các câu hỏi/bài tập theo bảng mô tả:
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng thấp
Vận dụng cao
- Nêu những nét chính về tác giả?
- Nêu những nét chính về tác phẩm?
- Hãy chỉ ra bố cục.
- Taùc giaû mieâu taû vuøng Caø Mau vôùi khoâng gian nhö theá naøo, nhöõng hình aûnh đó ñöôïc mieâu taû cuï theå hay khaùi quaùt?
- Caûnh soâng nöôùc Naêm Caên ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo? Nhöõng chi tieát theå hieän söï roäng lôùn huøng vó cuûa soâng ngoøi?
- Caûnh röøng ñöôùc ñöôïc taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo?
- Taùc giaû mieâu taû maøu xanh cuûa röøng ñöôùc vôùi maáy möùc ñoä? Em coù nhaän xeùt gì vôùi các möùc ñoä maøu xanh cuûa röøng ñöôùc?
- Caûnh chôï Naêm Caên ñöôïc taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo? Nhöõng chi tieát, hình aûnh naøo theå hieän điều đó?
- Qua cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau, em có nhận xét gì về các tên ấy? 
-Haõy tìm ñoäng töø, cuïm ñoäng töø trong caâu “Thuyeàn chuùng toâi  Naêm Caên”. Cho biết caùc ñoäng töø, cuïm ñoäng töø đó chæ hoaït ñoäng cuûa caùi gì? Có thể thay đổi trình tự các động từ, cụm động từ đó trong câu được không? Vì sao?
- Nhận xét về chợ Năm Căn.
- Nêu cảm nhận của em về vùng đất Cà Mau?
Vận dụng kiến thức đã học để viết một đoạn văn ngắn trình bày cảm nhận của em về vùng đất Cà Mau.
- Nêu nghệ thuật của truyện?
- Nêu giá trị nội dung của tác phẩm?
Hs viết đoạn văn so sánh chợ quê mình với chợ Năm Căn, trong đó có sử dụng ít nhất hai phép so sánh.
V. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
1. Chuẩn bị của giáo viên: Tranh ảnh, máy chiếu, học liệu.
2. Chuẩn bị của học sinh: Soạn bài, chuẩn bị theo hướng dẫn: đọc; trả lời câu hỏi đọc hiểu; tìm hiểu thêm một vài tác phẩm của ông.
VI. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Thiết kế tiến trình dạy học:
3.1. HĐ khởi động (tạo tâm thế học tập, giúp HS ý thức được nhiệm vụ học tập, hứng thú học bài mới)
*Mục tiêu: Giúp hs có cái nhìn khái quát về văn bản “Sông nước Cà Mau”.
*Phương thức: 
+ Đàm thoại, nêu vấn đề.
+ Hoạt động cá nhân/ cả lớp/ nhóm/ cặp đôi: nhóm.
Theo em, những bức tranh sau nói về tỉnh nào? Em biết gì về tỉnh đó (vị trí địa lí, kinh tế, du lịch,...)
Sản phẩm mong đợi:
Các bức tranh nói về tỉnh Cà Mau. Vùng đất cực Nam của Tổ quốc, một trong những vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, du lích phát triển mạnh,...
Giáo viên nhận xét, dẫn dắt vào bài mới:
“Đất rừng phương Nam” là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của văn học thiếu nhi nước ta. Từ khi ra mắt bạn đọc (1957), nó đã có sức hấp dẫn lâu bền với nhiều thế hệ bạn đọc nhỏ tổi cho đến tận ngày nay. Tác phẩm đã được in lại nhiều lần, được dựng thành phim khá thành công – bộ phim “Đất phương Nam” (kịch bản có cải biên ít nhiều nên có chỗ không hoàn toàn như trong truyện.
3.2. Hoạt động hình thành kiến thức: 
* Hoạt động 1: Tìm hiểu chung
* Mục tiêu: Học sinh hiểu về tác giả Đoàn Giỏi, tác phẩm “Sông nước Cà Mau” và truyện “Đất rừng phương Nam”.
* Phương thức:	
+Đàm thoại, phát vấn, nêu vấn đề, gợi mở.
+Hoạt động cá nhân. 
Hoaït đoäng của thầy
Hoaït đoäng của trò
Noäi dung
Giáo viên giao nhiêm vụ.
-Goïi HS ñoïc phaàn chuù thích.
? Haõy cho bieát vaøi neùt veà taùc giaû và tác phẩm? 
-Dự kiến sản phẩm: Ñoaøn Gioûi (1925-1989) quê ôû Tieàn Giang, vieát vaên töø thôøi kì khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp. “Sông nước Cà Mau” trích từ chương XVIII truyện “Ñaát röøng phöông Nam”.
-Nhận xét:
+ Ñoaøn Gioûi (1925-1989) quê ôû Tieàn Giang. Vieát vaên töø thôøi kì khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp. Ông thöôøng vieát veà cuoäc soáng thieân nhieân cuûa con ngöôøi Nam Boä.
+ Trích từ chương XVIII truyện “Ñaát röøng phöông Nam” (1957).
Tích hợp liên môn (Lịch sử): Bài 25, tuần 26, tiết 32,33.
Truyện “Đất rừng phương Nam” viết trong những năm đầu kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1950).
- Gv höôùng daãn HS ñoïc vaên baûn.
-Goïi hoïc sinh ñoïc vaên baûn.
? Bài văn có thể chia thành mấy đoạn? Nêu ý chính của từng đoạn?
-Dự kiến sản phẩm:
+ Ñoaïn 1: töø ñaàu đến lặng lẽ một màu xanh đơn điệu: những ấn tượng chung ban đầu về thiên nhiên vùng Cà Mau.
+ Ñoaïn 2: Tieáp theo đến khói sóng ban mai: Các kênh, rạch ở vùng Cà Mau và tập trung miêu tả con sông Năm Căn rộng lớn, hùng vĩ.
+ Ñoaïn 3: Phaàn coøn laïi: Chôï Naêm Caên ñoâng vui, trù phú và nhiều màu sắc độc đáo.
GV nhận xét.
-HS tiếp nhận nhiệm vụ được giao.
-Ñoïc phaàn chuù thích.
-Döïa vaøo phaàn chuù thích trả lời.
-Chú ý theo dõi.
-Lắng nghe.
-HS đọc văn bản.
-HS trả lời, HS khác nhận xét.
I. TÌM HIỂU CHUNG
 1. Taùc giaû
Ñoaøn Gioûi (1925-1989) quê ôû Tieàn Giang. Vieát vaên töø thôøi kì khaùng chieán choáng thöïc daân Phaùp. Ông thöôøng vieát veà cuoäc soáng thieân nhieân cuûa con ngöôøi Nam Boä.
 2. Taùc phaåm
-“Sông nước Cà Mau” trích từ chương XVIII truyện “Ñaát röøng phöông Nam”.
- Truyện “Ñaát röøng phöông Nam” viết trong những năm đầu kháng chiến chống thực dân Pháp (1946-1950), ra mắt bạn đọc năm 1957.
 3. Bố cục: 3 đoạn
Hoạt động 2: Phân tích
* Mục tiêu: Tìm hiểu nội dung và nghệ thuật văn bản “Sông nước Cà Mau”, tích hợp nội môn phần tiếng Việt “So sánh”, tích hợp liên môn môn Lịch sử và Địa lí.
* Phương thức:	
+ Đọc sáng tạo, vấn đáp, gợi tìm, diễn giảng, thảo luận.
+ Hoạt động cá nhân, cặp đôi.
 Hoạt động của giáo viên
 Hoạt động của hs
 Nội dung
Giáo viên giao nhiệm vụ.
-Höôùng daãn HS tìm hieåu: AÁn töôïng thieân nhieân vuøng Caø Mau.
- Goïi HS ñoïc ñoaïn 1.
? Thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau được mt qua những hình ảnh nào? Nhöõng hình aûnh đó ñöôïc mieâu taû cuï theå hay khaùi quaùt?
-Dự kiến sản phẩm: Taùc giaû mieâu taû nhöõng hình aûnh khaùi quaùt.
-Nhận xét: - Sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện.
-Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh cũng chỉ toàn sắc xanh cây lá.
Nhöõng hình aûnh đó ñöôïc mieâu taû khaùi quaùt.
? Taùc giaû mieâu taû khung caûnh thieân bằng những giác quan nào?
-Dự kiến sản phẩm: Thò giaùc (maøu xanh bao truøm cuûa trôøi, nöôùc, caây) thính giaùc (aâm thanh rì raøo baát taän cuûa röøng gioù vaø soùng).
-Nhận xét: sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi chít, được bao trùm trong màu xanh của trời, đất, nước, rừng cây. Cảm nhận bằng thị giác.
* Tích hợp TLV: 
Ñeå vieát ñöôïc ñoaïn vaên naøy , ngöôøi vieát caàn phaûi coù naêng löïc gi ?
-Dự kiến sản phẩm: naêng löïc lieân töôûng, quan sát.
Từ năng lực quan sát, liên tưởng, em có thể hình dung được không gian ở đây như thế nào?
DKSP: Không gian rộng lớn mênh mông: 
GV nhận xét.
? Những biện pháp nghệ thuật nào được tác giả sử dụng? Tác dụng.
-Dự kiến sản phẩm: Taû xen vôùi keå, ñieäp töø.
-Nhận xét: Taû xen vôùi keå, lieät keâ, duøng ñieäp töø, dùng nhiều tính töø chæ maøu saéc vaø traïng thaùi, caûm giaùc. Đặc biệt, tác giả sử dụng biện pháp so sánh.
Tích hợp nội môn: Tiếng Việt.
Treo bảng phụ có ghi phép so sánh: “Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện”.
? Xác định các sự vật có trong câu trên?
-Dự kiến sản phẩm: sông ngòi, kênh rạch, mạng nhện.
-Nhận xét: Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít/ mạng nhện.
Treo tranh minh họa cho 2 hình ảnh trên:
? Các sự vật trên có đặc điểm như thế nào với nhau?
-Dự kiến sản phẩm: giống nhau.
-Nhận xét, chốt: các sự vật trên có nét tương đồng.
GV giải thích thêm: Đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng như thế người ta gọi là so sánh.
? So sánh 2 cách diễn đạt sau, theo em cách diễn đạt nào hay hơn? Tại sao?
Cách 1: Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít.
Cách 2: Sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện
-Dự kiến sản phẩm: cách 2 vì có phép so sánh
-Nhận xét: cách 2 vì có phép so sánh-> tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt.
? Từ sự phân tích trên, em hiểu thế nào là phép so sánh
Treo bảng phụ: “Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo mấy vòng trên không, rồi cố gượng ngoi đầu lên, hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đấtCó chiếc lá như sợ hãi, ngần ngại rụt rè, rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trở lại cành”
? Xác định từ so sánh trong vd trên. 
-Dự kiến sản phẩm: Từ so sánh “như”
? Caùc pheùp so saùnh treân mieâu taû söï vaät naøo? Töø đó em hình dung ñöôïc ñieàu gì veà hình aûnh chieác laù ruïng?
-Dự kiến sản phẩm: 
+Chieác laù ruïng.
+Moãi chieác laù ruïng coù hình daùng khaùc nhau.
? Vaäy pheùp so saùnh treân coù taùc duïng gì?
Gợi ý:
 Đối với việc miêu tả sự vật, sự việc?
 Đối với việc thể hiện tư tưởng tình cảm của người viết?
-Dự kiến sản phẩm: miêu tả sự vật, sự việc cụ thể
-Nhận xét, chốt: Taïo hình aûnh cuï theå, ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe deã hình dung söï vaät. Đồng thời theå hieän tình caûm saâu saéc cuûa taùc giaû ñoái vôùi hình aûnh mieâu taû.
? Hãy tìm các con kenh gạch có trong đoạn văn. Qua cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau, em có nhận xét gì về các tên ấy? Những cái tên đó gợi đặc điểm gì về thiên nhiên Cà Mau?
-Dự kiến sản phẩm: Đặt tên theo đặc điểm riêng biệt của nó.
-Nhận xét: Đặt tên cho các vùng đất, con sông “theo đặc điểm riêng biệt của nó”. Cách đặt tên gợi lên cảnh thiên nhieân phong phuù ña daïng, hoang daõ.
? Caûnh dòng sông Naêm Caên ñöôïc mieâu taû qua những chi tiết, hình ảnh nào?
-Dự kiến sản phẩm: 
+ Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác.
+ Caù nöôùc bôi haøng ñaøn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu soùng traéng.
+ Khi thuyền xuôi giữa dòng con sông rộng hơn ngàn thước
+ Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận,
? Qua những điều đã tìm hiểu, em có cảm nhận gì dòng sông Năm Căn?
-Dự kiến sản phẩm: rộng lớn, hùng vĩ.
-Nhận xét: Thiên nhiên vùng sông nước cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã.
* Tích hợp TLV: Quan sát, tưởng tượng, so sánh, nhân hóa
Ñeå vieát ñöôïc ñoaïn vaên naøy , ngöôøi vieát caàn phaûi coù naêng löïc gi ?
-Dự kiến sản phẩm: naêng löïc, quan sát, lieân töôûng, tưởng tượng.
Theá naøo laø quan saùt, töôûng töôïng, lieân töôûng, nhaän xeùt?
-Dự kiến sản phẩm: 
+ Quan saùt: nhìn, nghe, ngöûi. . .
+ Töôûng töôïng: hình dung ra caùi chöa coù.
+ So saùnh: ñoái chieáu ñeå laøm noåi baät caùi caàn noùi ñeán.
+ Nhaän xeùt, ñaùnh giaù, khen cheâ.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá sản phẩm, hoạt động của học sinh.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá sản phẩm, hoạt động của học sinh.
GV cung cấp cho HS đoạn văn khi bị ược bỏ một số từ và yêu cầu HS đọc.
-GV: Ñoaïn vaên ñaõ bò löïôc boû nhöõng töø naøo?
-Dự kiến sản phẩm: 
+ Aàm aàm nhö thaùc.
+ Nhoâ leân huïp xuoáng nhö ngöôøi bôi eách.
+ Nhö hai daõy tröôøng thaønh voâ taän.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá sản phẩm, hoạt động của học sinh.
-GV: Nhöõng töø bò löôïc boû mang taùc duïng gì?.
-Dự kiến sản phẩm: Chuùng mang nhöõng hình aûnh so saùnh.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá sản phẩm, hoạt động của học sinh.
-GV: Theo em ñoaïn vaên nhö theá naøo khi bò löôïc boû nhöõng töø naøy?.
-Dự kiến sản phẩm: Ñoaïn vaên khoâng coøn sinh ñoäng.
à Nhö vaäy, muoán coù 01 ñoaïn vaên hay, 01 baøi vaên mieâu taû hay, sinh ñoäng thì ngöôøi noùi, ngöôøi vieát khoâng theå boû baát cöù naêng löïc naøo trong nhöõng naêng löïc treân. Chuùng ñeàu caàn thieát nhö nhau.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá sản phẩm, hoạt động của học sinh.GV giảng: Khi tả dòng sông Năm Căn việc miêu tả dưới dòng sông và hai bên bờ, tác giả còn tập trung miêu tả rất cụ thể hình ảnh của rừng đước.
-GV: Yeâu caàu HS chia nhoùm thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi “ Taùc duïng cuûa quan saùt, so saùnh, töôûng töôïng vaø nhaän xeùt? ( ghi vaøo phieáu hoïc taäp)
-Dự kiến sản phẩm: Tác dụng: Các hình ảnh so sánh, tưởng tượng, liên tưởng trên đều rất đặc sắc vì nó thể hiện đúng, rõ hơn về đối tượng và gây bất ngờ, lí thú cho người đọc.
? Taùc giaû mieâu taû maøu xanh cuûa röøng ñöôùc vôùi maáy möùc ñoä? Em coù nhaän xeùt gì vôùi các möùc ñoä maøu xanh cuûa röøng ñöôùc?
-Dự kiến sản phẩm: ba möùc ñoä saéc thaùi: maøu xanh laù maï, maøu xanh reâu, maøu xanh chai loï.
-Nhận xét: Vôùi ba möùc ñoä saéc thaùi: maøu xanh laù maï, maøu xanh reâu, maøu xanh chai loï. Nhöõng saéc thaùi aáy dieãn taû caây ñöôùc töø non ñeán giaø.
Gv cung cấp đây là những câu văn có sử dụng phép so sánh
Cho HS vận dụng kiến thức ở khái niệm phép so sánh. Hướng dẫn HS tìm hiểu cấu tạo của phép so sánh.
-GV treo bảng phụ ghi mô hình phép so sánh
- Yêu cầu Hs chú ý trên bảng.
Gợi ý: GV phân tích cho Hs hiểu sự vật được so sánh (vế A )và sự vật dùng để so sánh (vế B), phương diện so sánh và từ ngữ so sánh.
- Sau đó yêu cầu Hs lên bảng điền vào mô hình phép so sánh
Cho hs thảo luận nhóm 5 phút điền các phép so sánh vừa tìm được vào mô hình.
-Dự kiến sản phẩm: (Hs điền theo khả năng tiếp thu).
Vế A (sv được ss)
Phương diện ss
Từ ss
Vế B (sự vật dùng để ss
nước
ầm ầm đổ ra biển ngày đêm
như
thác
cá nước
bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống
như
người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng
con sông
rộng
hơn
Ngàn thước
rừng đước
dựng lên cao ngất
như
hai dãy trường thành vô tận
-Nhận xét:
? Nhận xét về mô hình phép so sánh?
-Dự kiến sản phẩm: Hs nêu được mô hình cấu tạo của phép so sánh
-Nhận xét, chốt: Moâ hình caáu taïo ñaày ñuû cuûa moät pheùp so saùnh goàm:
+ Veá A (neâu teân söï vaät, söï vieäc ñöôïc so saùnh).
+ Veá B (neâu teân söï vaät, söï vieäc duøng ñeå so saùnh vôùi söï vaät söï vieäc noùi ôû veá A).
+ Töø ngöõ chæ phöông dieän so saùnh.
+ Töø ngöõ chæ yù so saùnh (goïi taét laø so saùnh).
*Lưu ý: Trong thöïc teá, moâ hình caáu taïo noùi treân coù theå bieán ñoåi ít nhieàu:
+ Caùc töø ngöõ chæ phöông dieän so saùnh vaø chæ yù so saùnh coù theå ñöôïc löôïc bôùt.
+ Veá B coù theå ñöôïc ñaûo leân tröôùc veá A cùng vôùi töø so saùnh.
VD: Trường Sơn: chí lớn ông cha
Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào.
-GV yêu cầu Hs chú ý bảng mô hình
? Liệt kê các từ ngữ so sánh có trong mô hình
-Dự kiến sản phẩm: từ “như” và “hơn”
GV phaân tích laïi caáu taïo cuûa pheùp so saùnh: caùc töø ngöõ, hình aûnh so saùnh có trong mô hình ( thể hiện bằng từ ngữ so sánh)
 A nhö B 
 A hôn B 
? Hai cách thể hiện trên có gì khác?
-Dự kiến sản phẩm: Hs chỉ ra được sự khác nhau
Gv nhận xét, chốt: Dựa vào từ ngữ so sánh neáu veá A vôùi veá B baèng nhau -> so saùnh ngang baèng ; neáu veá A vaø veá B khoâng baèng nhau -> so saùnh khoâng ngang baèng.
Höôùng daãn HS tìm hieåu: Cuộc sống con người ở chợ Năm Căn.
? Caûnh chôï Naêm Caên ñöôïc taùc giaû mieâu taû nhö theá naøo? Nhöõng chi tieát, hình aûnh naøo theå hieän điều đó?
-Dự kiến sản phẩm: ồn ào, đông vui, taáp naäp: những bến vận hà nhộn nhịp, những ngôi nhà bè bán hàng, các món xào, món nấu Trung Quốc, bán rượu,...
-Nhận xét:
+ Trù phú: khung cảnh rộng lớn, tập nập, hàng hóa phong phú, thuyền bè san sát.
+ Độc đáo: chợ chủ yếu họp ngay trên sông; sự đa dạng về máu sắc, trang phục, của người bán hàng thuộc nhiều dân tộc.
Nêu nghệ thuật được sử dụng trong bài?
DKSP:
- Mieâu taû töø bao quaùt ñeán cuï theå.
- Lựa chọn từ ngữ gợi hình chính xác kết hợp sử dụng phép so sánh.
- Sử dụng ngôn ngữ địa phương.
- Kết hợp miêu tả và thuyết minh.
GV nhận xét.
-HS tiếp nhận nhiệm vụ.
-Hs đọc theo yêu cầu.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân trả lời theo sự hiểu biết. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-HS chú ý, lên bảng điền vào. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
-Cá nhân suy nghĩ, trả lời. HS khác nhận xét.
II. PHÂN TÍCH :
 1. Nội dung
a. Thiên nhiên vùng sông nước Cà Mau:
- Sông ngòi, kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện.
-Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh cũng chỉ toàn sắc xanh cây lá.
Không gian rộng lớn mênh mông: 
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt ( HS về nhà học trong SGK)
-Kênh bọ mắt, kênh ba khía,.
->Đặt tên các vùng đất, con sông “theo đặc điểm riêng biệt của nó” => Thiên nhiên còn rất hoang dã, phong phú.
-Dòng sông Năm Căn:
+ Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác.
+ Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận
->Dòng sông rộng lớn, hùng vĩ.
* Yêu cầu HS về nhà học SGK trang 28.
-Quan saùt giuùp ta choïn nhöõng chi tieát noåi baät cuûa ñoái töôïng ñöôïc mieâu taû.
-Töôûng töôïng ,so saùnh giuùp ngöôøi ñoïc hình dung ñöôïc ñoái töôïng mieâu taû moät caùch cuï theå, sinh ñoäng.
-Nhaän xeùt giuùp ngöôøi ñoïc hieåu ñöôïc tình caûm cuûa ngöôøi vieát.
Moâ hình caáu taïo ñaày ñuû cuûa moät pheùp so saùnh goàm:
+ Veá A (neâu teân söï vaät, söï vieäc ñöôïc so saùnh).
+ Veá B (neâu teân söï vaät, söï vieäc duøng ñeå so saùnh vôùi söï vaät söï vieäc noùi ôû veá A).
+ Töø ngöõ chæ phöông dieän so saùnh.
+ Töø ngöõ chæ yù so saùnh (goïi taét laø so saùnh).
*Lưu ý: Trong thöïc teá, moâ hình caáu taïo noùi treân coù theå bieán ñoåi ít nhieàu:
+ Caùc töø ngöõ chæ phöông dieän so saùnh vaø chæ yù so saùnh coù theå ñöôïc löôïc bôùt.
+ Veá B coù theå ñöôïc ñaûo leân tröôùc veá A cùng vôùi töø so saùnh.
VD: Trường Sơn: chí lớn ông cha
Cửu Long: lòng mẹ bao la sóng trào
b.- Cuộc sống con người ở chợ Năm Căn:
+ Trù phú: khung cảnh rộng lớn, tập nập, hàng hóa phong phú, thuyền bè san sát.
+ Độc đáo: chợ chủ yếu họp ngay trên sông; sự đa dạng về máu sắc, trang phục, của người bán hàng thuộc nhiều dân tộc.
2.. Ngheä thuaät
- Mieâu taû töø bao quaùt ñeán cuï theå.
- Lựa chọn từ ngữ gợi hình chính xác kết hợp sử dụng phép so sánh.
- Sử dụng ngôn ngữ địa phương.
- Kết hợp miêu tả và thuyết minh.
Hoạt động 3: Tổng kết
*Mục tiêu: Giúp HS tổng kết nội dung và nghệ thuật 
*Phương thức:	
+ Đàm thoại, phát vấn, diễn giảng.
+ Hoạt động cá nhân.
 Hoạt động của giáo viên
 Hoạt động của hs
 Nội dung
Gọi HS đọc ghi nhớ.
? Nêu nôi dung và nghệ thuật chính của truyện?
-Dự kiến sản phẩm: Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía nam Tổ quốc. Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau hiện lên vừa cụ thể, vừa bao quát thông qua sự cảm nhận trực tiếp và vốn hiểu biết phong phú của tác giả.
-Nhận xét: 
-HS tiếp nhận nhiệm vụ được giao, đọc ghi nhớ.
- Cá nhân thực hiện theo yêu cầu GV.
III/ TỔNG KẾT
-Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía nam Tổ quốc.
-Bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau hiện lên vừa cụ thể, vừa bao quát thông qua sự cảm nhận trực tiếp và vốn hiểu biết phong phú của tác giả.
3.3. Hoạt động luyện tập (giúp hs củng cố, hoàn thiện KT, KN vừa lĩnh hội)
- Mục tiêu: Giúp HS nắm vững kiến thức về so sánh qua việc cho ví dụ theo yêu cầu.
- Phương thức:
+ Vấn đáp, câu hỏi, bài tập.
+ Hoạt động: cá nhân.
 Hoạt động của giáo viên
 Hoạt động của hs
 Nội dung
Yêu cầu HS tạo nhóm thảo luận bài tập 1:
Bài tập 1 (trang 25) Với mỗi mẫu so sánh dưới đây, hãy tìm thêm một ví dụ:
- Dự kiến sản phẩm:
A. So saù

File đính kèm:

  • docxgiao_an_ngu_van_lop_6_tiet_77_80_van_ban_song_nuoc_ca_mau_tr.docx