Kế hoạch bài dạy Sinh học Lớp 7 - Tiết 55, Bài: Thực hành Mổ cá chép - Năm học 2021-2022 - Vương Thị Ngọc Loan

 GV: Vương Thị Ngọc Loan Trường THCS Sơn Tiến
Tuần Ngày soạn: 27/3/2022 
Tiết 55 Lớp dạy: 7A, 7B, 7C
 THỰC HÀNH: MỔ CÁ CHÉP
I. MỤC TIÊU 
 1.Kiến thức: 
- HS xác định được vị trí và nêu rõ vai trò một số cơ quan của cá trên mẫu mổ.
2. Kĩ năng: 
- Rèn kĩ năng mổ trên động vật có xương sống, kĩ năng trình bày mẫu mổ.
3. Thái độ: 
- Giáo dục ý thức nghiêm túc cẩn thận chính xác.
4. Năng lực:
 - Năng lực tư duy sáng tạo, tự học, tự giải quyết vấn đề
 - Năng lực phản hồi, lắng nghe tích cực, hợp tác trong quá trình thảo luận.
II. ĐÔ DÙNG DẠY HỌC
- GV: Mẫu cá chép; Bộ đồ mổ khay mổ, đinh ghim; Mô hình não cá.
- HS: Mỗi nhóm một con cá chép (giếc)
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định tổ chức 
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị của HS
3. Bài mới
A, Khởi động. 5p
- Mục tiêu: Tạo tình huống/vấn đề học tập mà HS chưa thể giải quyết được ngay...kích thích 
nhu cầu tìm hiểu, khám phá kiến thức mới.
B1:GV hỏi cả lớp: Hãy kể tên các hệ cơ quan của cá chép?
Dự kiến câu trả lời của HS: Hệ hô hấp, tuần hoàn, bài tiết, tiêu hóa, hệ thần kinh, hệ vận động, 
hệ sinh dục
B2:GV tổ chức cho HS thảo luận theo nhóm câu hỏi sau:
Hãy dự đoán về đặc điểm của từng hệ cơ quan giúp cá chép thích nghi với đời sống ở nước?
Nhóm 1: thảo luận về bộ xương và tiêu hóa
Nhóm 2: thảo luận về hệ hô hấp và tuần hoàn 
Nhóm 3: thảo luận về bài tiết , thần kinh và giác quan
HS thảo luận và ghi đáp án vào bảng phụ
B3:GV thu bảng phụ
B4:GV dẫn dắt vào bài mới:
Ở bài trước các em đã tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo ngoài của cá chép thích nghi với môi 
trường nước, và lối sống tự do bơi lội. Hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu về đặc điểm cấu tạo 
trong của cá chép, để thấy được mức độ tiến hoá trong cơ thể của các loài động vật.
B. Hình thành kiến thức GV: Vương Thị Ngọc Loan Trường THCS Sơn Tiến
- Mục tiêu: Trang bị cho HS những KT mới liên quan đến tình huống/vấn đề học tập nêu ra ở 
HĐ Khởi động.
Hoạt động 1: Tổ chức thực hành
Mục tiêu: HS xác định được vị trí và nêu rõ vai trò một số cơ quan của cá trên mẫu mổ
 Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức trọng tâm
 a. Cách mổ: b. Quan sát cấu tạo trong trên mẫu mổ:
 B1: GV trình bày kĩ thuật giải phẫu (SGK - GV hướng dẫn HS xác định vị trí các nội 
 tr.106) chú ý vị trí đường cắt để nhìn rõ nội quan: Lá mang, tim, dạ dày, ruột, gan, mật, 
 quan của cá. thận, tinh hoàn hoặc buồng trứng đối chiếu 
 - Biểu diễn thao tác mổ (dựa vào H32.1) với H.32.3 SGK
 SGK.
 - Sau khi mổ cho HS quan sát vị trí tự 
 nhiên của các nội quan chưa gỡ. - GV hướng dẫn HS gỡ nội quan để quan 
 B2:GV cho các nhóm tiến hành mổ cá dưới sát rõ các cơ quan đối chiếu với mô hình 
 sự điều hành của tổ trưởng và thư kí ghi lại cấu tạo trong của cá chép. Thảo luận nhóm 
 đặc điểm quan sát được. và hoàn thành bảng “Cấu tạo nội quan của 
 B3: GV theo dõi thao tác mổ của các nhóm, cá”
 nhắc nhở và sửa chữa thao tác còn lúng - Quan sát mẫu bộ não cá và nhận xét màu 
 túng ở một số nhóm. sắc và các đặc điểm khác.
 - Cho các nhóm trao đổi mẫu mổ, nhận xét - HS thực hành theo nhóm. GV quan sát và 
 và rút kinh nghiệm. nhắc nhở các nhóm mổ theo quy trình.
Hoạt động 2: Thu hoạch
Mục tiêu:
 - Mỗi nhóm báo cáo nhận xét về vị trí, vai trò của 1 hệ cơ quan, các nhóm khác bổ sung.
 - Giáo viên nhận xét kết quả thực hành của các nhóm.
 Tên cơ quan Nhận xét vị trí và vai trò
 Mang (hệ hô hấp) Nằm dưới xương nắp mang trong phần đầu, gồm các lá mang gắn 
 với xương cung mang, có và trò trao đổi khí.
 Nằm phía trước khoang thân ứng với vây ngực, co bóp để đẩy máu 
 Tim
 và động mạnh, giúp cho sự tuần hoàn máu.
 Hệ tiêu hoá Phân hoá rõ 
 Trong khoang thân, sát cột sống, giúp cá chìm nổi dễ dàng trong 
 Bóng hơi
 nước.
 Hai dãi sát cột sống lọc từ máu các chất không cần thiết để thải ra 
 Thân
 ngoài.
 Trong khoang thân: ở cá đực là hai dãi tinh hoàn, ở cá cái là hai 
 Tuyến sinh dục
 buồng trứng phát triển trong mùa sinh sản. GV: Vương Thị Ngọc Loan Trường THCS Sơn Tiến
 Não nằm trong hộp sọ, ngoài ra còn có tuỷ sống nằm trong các 
 Não
 cung đốt sống, điều khiển , điều hoà hoạt động của cá.
4. Củng cố:
- Mục tiêu: Giúp HS hoàn thiện KT vừa lĩnh hội được.
- Giáo viên đánh giá nhận xét tinh thần, thái độ của các nhóm.
- Học sinh thu dọn vệ sinh.
5. Vận dụng tìm tòi mở rộng.
- Mục tiêu: 
+ Giúp HS vận dụng được các KT-KN trong cuộc sống, tương tự tình huống/vấn đề đã học.
+ Giúp HS tìm tòi, mở rộng thêm những gì đã được học, dần hình thành nhu cầu học tập suốt 
đời. 
- Nêu những đặc điểm cấu tạo trong giúp cá thích nghi với môi trường nước? 
- Vai trò của nghề nuôi cá ở nước ta và địa phương em?
- Nêu các cơ quan bên trong của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống ở
6. Hướng dẫn về nhà:
- Hoàn thành thu hoạch 
- Nghiên cứu bài mới: Bài cấu tạo trong của cá chép
* Rút kinh nghiệm bài học: