Kế hoạch bài dạy Hình học Lớp 6 (Sách Cánh diều) - Tiết 15+16, Bài 2: Hai đường thẳng cắt nhau. Hai đường thẳng song song - Năm học 2021-2022 - Trường THCS Sơn Tiến

 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
 Ngày soạn: 01/01/2022
 Tiết 15, 16: BÀI 2:
 HAI ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU. HAI ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
 Thời gian thực hiện: (02 tiết)
I. Mục tiêu
1. Về kiến thức: 
- Nhận biết được hai đường thẳng cắt nhau, hai đường thẳng song song.
- Liệt kê được hai trường hợp về quan hệ giữa hai đường thẳng: Cắt nhau, song 
song.
- Tìm được các đường thẳng cắt nhau, song song với nhau trong một số hình vẽ.
- Vận dụng được hai khái niệm này để giải quyết một số bài tập có nội dung gắn 
với thực tiễn ở mức độ đơn giản.
2. Về năng lực: 
* Năng lực chung: 
- Năng lực tự học: HS tự hoàn thành được các nhiệm vụ học tập chuẩn bị ở nhà và 
tại lớp.
- Năng lực giao tiếp và hợp tác: HS phân công được nhiệm vụ trong nhóm, biết hỗ 
trợ nhau, trao đổi, thảo luận, thống nhất được ý kiến trong nhóm để hoàn thành 
nhiệm vụ.
* Năng lực đặc thù: 
- Năng lực giao tiếp toán học: HS phát biểu, nhận biết được hai đường thẳng song 
song, hai đường thẳng cắt nhau.
- Năng lực tư duy và lập luận toán học, năng lực giải quyết vấn đề toán học, năng 
lực mô hình hóa toán học: thực hiện được các thao tác tư duy so sánh, phân tích, 
tổng hợp, khái quát hóa, để hình thành khái niệm hai đường thẳng cắt nhau, hai 
đường thẳng song song; vận dụng các kiến thức trên để giải các bài tập về vị trí 
của hai đường thẳng, giải một số bài tập có nội dung gắn với thực tiễn ở mức độ 
đơn giản.
3. Về phẩm chất: 
- Chăm chỉ: thực hiện đầy đủ các hoạt động học tập một cách tự giác, tích cực.
- Trung thực: thật thà, thẳng thắn trong báo cáo kết quả hoạt động cá nhân và theo 
nhóm, trong đánh giá và tự đánh giá.
- Trách nhiệm: hoàn thành đầy đủ, có chất lượng các nhiệm vụ học tập.
II. Thiết bị dạy học và học liệu 
1. Giáo viên: SGK, kế hoạch bài dạy, thước thẳng, máy chiếu, phiếu học tập.
2. Học sinh: SGK, thước thẳng, bảng nhóm.
III. Tiến trình dạy học
Tiết 1
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
1. Hoạt động 1: Mở đầu (5 phút)
a) Mục tiêu: Gợi động cơ tìm hiểu về hình ảnh hai đường thẳng song song, cắt 
nhau.
b) Nội dung: HS quan sát hình ảnh bản đồ giao thông của TP HCM.
c) Sản phẩm: Chỉ ra được hình ảnh hai đường thẳng cắt nhau, song song bởi các 
con đường.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập: GV yêu cầu 
 HS hoạt động chung cả lớp sau đó hoạt 
 động cặp đôi.
 - Quan sát hình bản đồ giao thông của TP 
 HCM.
 ( GV chiếu trên máy chiếu, hoặc hình vẽ 
 phóng to)
 - Tìm trên đó các con đường có hình ảnh 
 hai đường thẳng cắt nhau, hai đường thẳng 
 song song.
 * HS thực hiện nhiệm vụ: Hai con đường cắt nhau: 
 - Quan sát bản đồ giao thông . + Nguyễn Đình Chiểu và Paster
 - Thảo luận nhóm cặp đôi viết tên các con + Nguyễn Đình Chiểu và Nam Kỳ 
 đường cần tìm. Khởi Nghĩa;...
 * Báo cáo, thảo luận: Hai con đường song song:
 - GV chọn 2 nhóm hoàn thành nhiệm vụ + Nguyễn Đình Chiểu và Nguyễn 
 nhanh nhất lên trình bày kết quả. Thị Minh Khai
 - HS cả lớp quan sát, lắng nghe, nhận xét. + Hai Bà Trưng và Paster
 * Kết luận, nhận định: + Hai Bà Trưng và Nam Kỳ Khởi 
 - GV nhận xét các câu trả lời của HS, chính Nghĩa;....
 xác hóa các câu trả lời. 
 - GV đặt vấn đề vào bài mới: những hình 
 ảnh trên cho ta khái niệm về hai đường 
 thẳng cắt nhau, song song; vậy thế nào là 
 hai đường thẳng song song, cắt nhau?
2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức (40 phút)
Hoạt động 2.1: Hai đường thẳng cắt nhau (18 phút)
a) Mục tiêu: 
- Hình thành khái niệm hai đường thẳng cắt nhau.
- Biết tìm giao điểm hai đường thẳng cắt nhau.
-Vẽ được hai đường thẳng cắt nhau cho bởi các yếu tố cho trước.
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
b) Nội dung: 
- Học sinh đọc SGK phần 1, phát biểu được khái niệm hai đường thẳng cắt nhau
- Làm các bài tập: Ví dụ 1, ví dụ 2 (SGK trang 81),.
c) Sản phẩm: 
- Khái niệm hai đường thẳng cắt nhau. 
- Lời giải các bài tập: Ví dụ 1,2, Luyện tập 1,2 (SGK trang 81).
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập 1: 1. Hai đường thẳng cắt nhau
 - GV trình chiếu Tranh và cho HS quan sát 
 tranh hai con đường cắt nhau ở giao lộ, đó 
 là hình ảnh về hai đường thẳng cắt nhau và 
 hình 26-sgk minh họa hai đường thẳng cắt 
 nhau.
 - GV giới thiệu hình 26 (SGK/80) và thông 
 a) Ví dụ 1
 báo: Hai đường thẳng a và b cắt nhau tại 
 (SGK/ 80) 
 điểm O
 - Yêu cầu HS dự đoán : Ở hình 27 có các 
 đường thẳng nào cắt nhau? Đọc tên giao 
 b) Khái niệm
 điểm của chúng?
 (SGK/81)
 +Những đường thẳng nào có chung điểm 
 D; hỏi tương tự với điểm E và điểm G?
 - Yêu cầu học sinh đọc khái niệm trong 
 a
 SGK.
 * HS thực hiện nhiệm vụ 1:
 O
 - HS lắng nghe và quan sát GV giới thiệu b
 cách gọi tên.
 - HS nêu dự đoán: hình 27
 * Báo cáo, thảo luận 1: Hai đường thẳng a và b cắt nhau tại 
 - Với mỗi câu hỏi, GV yêu cầu vài HS nêu điểm O
 dự đoán (viết trên bảng).
 - HS cả lớp quan sát, nhận xét.
 * Kết luận, nhận định 1: 
 - GV khẳng định cách viết đúng: .
 - GV giới thiệu khái niệm hai đường thẳng 
 cắt nhau như SGK trang 81, yêu cầu vài c) Ví dụ 2
 HS đọc lại. (SGK/ 81)
 * GV giao nhiệm vụ học tập 2:
 - HS tiếp tục nghiên cứu VD 2: Tìm hiểu 
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
cách vẽ đường thẳng đi qua M và cắt 
đường thẳng a
* HS thực hiện nhiệm vụ 2:
- HS lắng nghe và quan sát GV vẽ hình 
VD2 trên máy chiếu
- HS thực hành vào vở
- Một HS thực hành trên bảng
* Báo cáo, thảo luận 2 d) Áp dụng
HS dưới lớp cho nhận xét - Luyện tập 1 (SGK trang 81) 
HS trong cùng bàn đổi chéo bài cho nhau 
kiểm tra bài làm
* Kết luận, nhận định 2: 
- GV khẳng định cách vẽ đúng
- GV nêu lại từng bước làm
* GV giao nhiệm vụ học tập 3: 
- Hoạt động cá nhân làm bài luyện tập 1 
SGK trang 81.
* HS thực hiện nhiệm vụ 3:
- HS lần lượt thực hiện các nhiệm vụ trên.
* Hướng dẫn hỗ trợ: Nếu HS không làm 
được, GV gợi ý cho HS cách vẽ đường 
thẳng qua hai điểm, sau đó xét vị trí hai 
điểm A, B nằm như thế nào trên mặt phẳng 
so với đường thẳng c
Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
 * Báo cáo, thảo luận 3: 
 - GV yêu cầu 1 cặp đôi nhanh nhất lên vẽ A
 hình và trả lời
 - HS cả lớp theo dõi, nhận xét lần lượt từng 
 c
 câu. d
 * Kết luận, nhận định 3: B
 - GV chính xác hóa các kết quả và nhận xét 
 mức độ hoàn thành của HS.
 - Qua Luyện tập 1, GV giới thiệu về đường a) Vẽ hình
 thẳng qua điểm cho trước cắt đường thẳng b) Đường thẳng d qua hai điểm A, 
 cho trước. B có căt đường thẳng c
 * GV giao nhiệm vụ học tập 4: Luyện tập 2
 - Hoạt động theo nhóm 4 thực hiện yêu cầu Cách vẽ:
 của phần luyện tập 2. + Đặt thước đi qua hai điểm N và 
 * HS thực hiện nhiệm vụ 4 : P, vẽ đường thẳng NP .
 - HS thực hiện các nhiệm vụ trên theo hình + Đặt thước đi qua hai điểm M, N 
 thức nhóm cặp đôi và M,P để vẽ đường thẳng MN,MP
 * Báo cáo, thảo luận 4: .
 - Các nhóm treo bảng phụ sản phẩm của 
 nhóm mình, các nhóm khác quan sát và 
 M
 đánh giá.
 * Kết luận, nhận định 4: 
 - GV đánh giá kết quả của các nhóm, chính 
 N P
 xác hóa kết quả. 
Hoạt động 2.2: Hai đường thẳng song song (20 phút)
a) Mục tiêu: 
- HS nhận biết được khái niệm hai đường thẳng song song
- HS vận dụng được khái niệm này để viết (kí hiệu) hai đường thẳng song song.
b) Nội dung: 
- Thực hiện HĐ2, SGK trang 81 từ đó dự đoán và phát biểu các hình ảnh về hai 
đường thẳng song song.
- Đọc ví dụ 3, ví dụ 4 sau đó hoàn thiện vào vở
- Vận dụng làm bài Luyện tập 3SGK trang 81.
c) Sản phẩm: 
- Khái niệm hai đường thẳng song song và chú ý.
- Lời giải bài Luyện tập 3 SGK trang 81.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
* GV giao nhiệm vụ học tập 1: 2. Hai đường thẳng song song
GV cho HS quan sát tranh hai thanh ray 
đường tàu là hình ảnh của hai đường 
thẳng song song và hình 31-sgk minh 
họa hai đường thẳng song song.
- Thực hiện HĐ2 trong SGK trang 81 
bằng việc quan sát hai bức tranh 
- Dự đoán về số điểm chung khi hai 
đường thẳng song song.
-Nêu khái niệm hai đường thẳng song a
song.
* HS thực hiện nhiệm vụ 1:
- HS thực hiện các yêu cầu trên theo cá 
nhân.
 b
* Báo cáo, thảo luận 1: Hình 31
- GV yêu cầu HS đứng tại chỗ trình bày 
kết quả thực hiện HĐ2. a) Khái niệm 
- GV yêu cầu vài HS phát biểu định + Hai đường thẳng a và b ở hình 31 
nghĩa. không có điểm chung nào, ta nói chúng 
- HS cả lớp lắng nghe, quan sát và nhận song song với nhau. Ta viết a//b hoặc 
xét lần lượt từng câu. b//a .
* Kết luận, nhận định 1: +Chú ý: Hai đường thẳng song song thì 
- GV chính xác hóa kết quả của HĐ2, không có điểm chung.
chuẩn hóa khái niệm .
- GV nêu chú ý.
* GV giao nhiệm vụ học tập 2: b) Ví dụ
- HS nghiên cứu VD3; VD4 - Nhận biết VD3:
hai đường thẳng song song và tìm hiểu 
cách viết hai đường thẳng song song. m
Thực hiện LT3 trong SGK trang 81.
- Làm bài Luyện tập 3 SGK trang 81. n
* HS thực hiện nhiệm vụ 2:
- HS thực hiện các yêu cầu theo nhóm 4 
trên phiếu học tập.
 a)
+ Đọc VD3; Viết lại và điền kí hiệu 
thích hợp vào các dấu ? Hoàn thành 
VD4
* Báo cáo, thảo luận 2: 
Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
 - GV yêu cầu 1 HS lên bảng làm trình 
 a
 bày VD3.
 - Đại diện nhóm lên trình bày VD4
 - GV yêu cầu 1 HS lên bảng làm bài 
 Luyện tập 3. I K
 b)
 - HS cả lớp lắng nghe, quan sát và nhận 
 xét lần lượt từng câu.
 B
 * Kết luận, nhận định 2: A
 - GV chính xác hóa kết quả của HĐ2.2, 
 D
 chuẩn hóa khái niệm hai đường thẳng 
 C
 song song và cách kí hiệu.
 - GV chính xác hóa kết quả bài Luyện c)
 tập 3. Hình 32
 + Hai đường thẳng m và n song song 
 với nhau; kí hiệu m//n .
 + Hai đường thẳng a và IK song song 
 d
 với nhau; kí hiệu a//IK
 y
 x D + Hai đường thẳng AB và CD song 
 song với nhau; kí hiệu AB//CD 
 VD4:
 + xy và AB là hai đường thẳng song 
 A B C song
 + Hai đường thẳng d và AC cắt nhau 
 tại B
 Hình 33 +D là giao điểm của xy và d
 c * Luyện tập 3 SGK 81
 b a) Các cặp đường thẳng song song:
 + a//d 
 a + b//c 
 b) Các cặp đường thẳng cắt nhau:
 + a cắt b
 + a cắt c
 d
 + d cắt b
 + d cắt c
 Hình 34
 Hướng dẫn tự học ở nhà (2 phút)
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
- Đọc lại toàn bộ nội dung bài đã học.
- Học thuộc: khái niệm đường thẳng song song, đường thẳng cắt nhau (dưới dạng 
lời văn và kí hiệu) cùng các chú ý.
- Làm bài tập 1-> 6 SGK trang 82.
Tiết 2
3. Hoạt động 3: Luyện tập (40 phút)
a) Mục tiêu: HS vận dụng được khái niệm hai đường thẳng cắt nhau, hai đường 
thẳng song song. Giao điểm của hai đườn thẳng cắt nhau để làm các bài tập về vị 
trí tương đối giữa các đường thẳng, giải được một số bài tập có nội dung gắn với 
thực tiễn ở mức độ đơn giản.
b) Nội dung: Làm các bài tập từ 1đến 5 SGK trang 83.
c) Sản phẩm: Lời giải các bài tập từ 1 đến 5 SGK trang 83.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Hoạt động của GV và HS Nội dung
 * GV giao nhiệm vụ học tập 1: 3. Luyện tập
 - Nhắc lại khái niệm hai đường thẳng cắt *) Nhắc lại kiến thức cũ
 nhau; vẽ đường thẳng a cắt đường thẳng b 
 tại điểm O
 - Nhắc lại khái niệm hai đường thẳng song 
 song; vẽ hai đường thẳng xy và AB song 
 song với nhau; viết kí hiệu thể hiện sự 
 song song.
 * HS thực hiện nhiệm vụ 1: 
 - HS thực hiện các yêu cầu trên theo cá 
 nhân.
 - Hướng dẫn, hỗ trợ các HS chưa rõ cách 
 làm.
 * Báo cáo, thảo luận 1: 
 - GV yêu cầu 2 HS lên bảng thực hiện hai 
 nhiệm vụ trên.
 - Cả lớp quan sát và nhận xét. Dạng 1 :Nhận biết về hai đường 
 * Kết luận, nhận định 1: thẳng song song ; hai đường 
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá thẳng cắt nhau:
 mức độ hoàn thành của HS. Bài tập 1 (SGK/83)
 - GV cùng HS nhắc lại hai khái niệm đã Hình 35a : Đường thẳng b và 
 học. đường thẳng c cắt nhau tại H
 * GV giao nhiệm vụ học tập2: Hình 35b : Đường thẳng a và 
 Yêu cầu HS hoạt động cặp đôi làm các BT đường thẳng d song song với nhau. 
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
1, 2, 3 trong SGK trang 83. Kí hiệu : a//d 
 Hình 35c: Đường thẳng m và 
* HS thực hiện nhiệm vụ 2: đường thẳng n cắt nhau tại giao 
HS hoạt động cặp đôi, quan sát hình 35, điểm T.
36, 37 trao đổi thảo luận Bài tập 2 (SGK/83)
* Báo cáo, thảo luận 2: a) Các cặp đường thẳng song song:
GV gọi ba đại diện nhóm cặp đôi nhanh a//b;b//c;c//a;d//e .
nhất trình bày, báo cáo. b) Các cặp đường thẳng cắt nhau:
Cả lớp chú ý lắng nghe và cho nhận xét. a cắt d; b cắt d; c cắt d
* Kết luận, nhận định 2: a cắt e; b cắt e; c cắt e
- GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá Bài tập3 (SGK/83)
mức độ hoàn thành của HS. AB cắt AC tại A, hoặc AB cắt 
 AE tại A;
 BA cắt BC tại B, hoặc BD cắt 
 BA tại B.
 DE cắt DC tại D, hoặc DE cắt 
 BD tại D; 
 DE cắt EC tại E, hoặc DE cắt 
 EA tại E.
* GV giao nhiệm vụ học tập 3: Dạng 2:Vận dụng kiến thức đã 
- Hoạt động chung cả lớp làm bài tập 4 học vẽ đường thẳng song song, 
SGK trang 83. cắt nhau theo yêu cầu cho trước:
* HS thực hiện nhiệm vụ 3: 
- HS thực hiện các yêu cầu trên theo sự Bài tập 4 SGK trang 83
hướng dẫn của GV. a) Khi ba điểm H,I,K thẳng hàng 
- Hướng dẫn, hỗ trợ: Làm thế nào có ba thì điểm K có thuộc đường thẳng 
điểm H,I,K thẳng hàng? IH
 * Báo cáo, thảo luận 3: b) 
- GV yêu cầu vài HS nếu câu trả lời a
- Một HS lên bảng vẽ ba điểm H,I,K 
thẳng hàng
- HS2 vẽ đường thẳng d và trả lời.
 H I K
* Kết luận, nhận định 3: 
 d
- GV khẳng định kết quả đúng, đánh giá 
 Đường thẳng d không song song 
mức độ hoàn thành của HS, lưu ý: để vẽ ba 
 với đường thẳng IK ; vì d và IK 
điểm thẳng hàng, ta vẽ ba điểm đó cùng 
 có một điểm chung là H .
thuộc một đường thẳng . 
Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
 * GV giao nhiệm vụ học tập 4: Bài tập 5 (SGK/83)
 - Làm bài tập 5 SGK trang 83 theo nhóm 4 
 trên phiếu học tập. P
 * HS thực hiện nhiệm vụ 4: 
 - HS thực hiện yêu cầu trên.
 - Hướng dẫn, hỗ trợ; GV làm mẫu chi tiết 
 hơn nếu cần. Q R
 * Báo cáo, thảo luận 4: a) P là giao điểm của hai đường 
 - GV yêu cầu 1 HSlên bảng trình bày thẳng PQ và PR .
 - Cả lớp quan sát và nhận xét. b)Các cặp đường thẳng cắt nhau là: 
 * Kết luận, nhận định 4: PQ và PR ; QP vàQR ; RP và 
 - GV khẳng định kết quả đúng và đánh giá RQ 
 mức độ hoàn thành của HS, lưu ý HS có 
 thể trình bày ngắn gọn.
4. Hoạt động 4: Vận dụng (3 phút)
a) Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức về đường thẳng song song, cắt nhau để giải 
quyết bài toán 6, có thể GV giao thêm cho HS vẽ sơ đồ các con đường của khu dân 
cư nhỏ mà GV có thể chụp được và đưa lên máy chiếu (Khu phố, xóm nhỏ).
b) Nội dung: 
- HS giải quyết bài tập sau: (Bài 6-SGK/83):
a) Vẽ đường thẳng AB và đường thẳng CD cắt nhau tại I.
b) Vẽ đường thẳng a,b cắt nhau tại O ; đường thẳng c cắt a tại P và cắt b tại Q .
- Thực hiện nhiệm vụ theo cá nhân.
c) Sản phẩm: 
- Hình vẽ bài tập 6 kèm giải thích chi tiết, chính xác về mặt toán học.
- Kết quả thực hiện nhiệm vụ tự học theo cá nhân.
- HS quan sát, phác họa sơ đồ các con đường khu dân cư; về nhà hoàn thành.
d) Tổ chức thực hiện: 
 Giao nhiệm vụ 1: HS vẽ 2 hình vẽ bài 6 vào vở. 
- Yêu cầu HS hoạt động cá nhân ở nhà bài tập trên.
- Hướng dẫn, hỗ trợ: GV giải đáp thắc mắc của HS để hiểu rõ nhiệm vụ.
 Giao nhiệm vụ 2 : Yêu cầu HS thực hiện cá nhân.
- Quan sát ảnh chụp của GV trên màn hình, phác họa các con đường trong ảnh. Về 
nhà hoàn thiện
*) Giao nhiệm vụ về nhà: (2 phút)
- Xem lại các bài tập đã làm trong tiết học.
- Học thuộc: khái niệmđường thẳng song song, cắt nhau.
- Làm các bài tập còn lại GV vừa giao; tìm thêm các hình ảnh đường thẳng song 
song, cắt nhau trong thực tế
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022 Giáo án: Hình học 6 Chương VI : Hình học phẳng
- Chuẩn bị giờ sau: Đọc trước bài Đoạn thẳng; chuẩn bị: Thước thẳng có chia 
khoảng, compa.
 Trường THCS Sơn Tiến Năm học: 2021 - 2022