Kế hoạch bài dạy Công nghệ Lớp 8 - Tiết 42: Thiết bị bảo vệ của mạng điện trong nhà. Bài thực hành: Cầu chì - Năm học 2021-2022 - Thái Quý

 Ngày soạn: 17/04/2022
Tuần 29
 Tiết 42: THIẾT BỊ BẢO VỆ CỦA MẠNG ĐIỆN TRONG NHÀ
 THỰC HÀNH: CẦU CHÌ
 I.MỤC TIÊU:
 * Kiến thức:
 - HS hiểu được công dụng, cấu tạo của cầu chì và aptomat.
 - HS hiểu được nguyên lý làm việc, vị trí lắp đặt của những thiết bị nêu trên 
trong mạch điện.
 * Kĩ năng:
 - HS mô tả được nguyên lý làm việc và vị trí lắp đặt của cầu chì trong mạch 
điện
 * Thái độ: Có ý thức bảo vệ an toàn điện.
 * Định hướng năng lực: Năng lực giao tiếp, quan sát, hợp tác, giải quyết vấn 
đề, tư duy.
II. CHUẨN BỊ:
 - Một số thiết bị: Cầu chì các loại, aptomat.
 - Vật liệu, thiết bị:
 + Máy biến áp 220V/ 6V.
 + 4 đoạn dây dài 5cm loại 1A.
 + 3m dây điện.
 + 1 bộ đui đèn và bóng đèn 6V - 3W.
 + 1 công tắc điện, 1 cầu chì hộp.
 - Mẫu báo cáo của HS.
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp dạy học nêu vấn đề, thảo luận nhóm, quan sát.
- Kĩ thuật dạy học giao nhiệm vụ, thảo luận cặp đôi.
IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC.
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: 3’
1. Mục tiêu:Nắm được tác dụng của các thiết bị bảo vệ.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân
3. Sản phẩm hoạt động
- Trình bày miệng 
4. Phương án kiểm tra, đánh giá - Học sinh đánh giá.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ 
-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề 
 - Giáo viên :Trình bày hiểu biết về thiết bị đóng cắt mạch điện ?
- Học sinh tiếp nhận 
*Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh trả lời.
- Giáo viên 
- Dự kiến sản phẩm: Tùy HS
*Báo cáo kết quả
- Trả lời miệng
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
 ->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học :Trong quá trình làm 
việc,mạch điện có thể bị ngắn mạch hoặc quá tải,dòng điện sẽ bị tăng cao đột ngột 
làm dây dẫn điện tăng lên gây hỏa hoạn và phá hỏng những thiết bị,đồ dùng điện 
trong mạch.Để bảo vệ an toàn cho mạch điện,các thiết bị và đồ dùng điện trong 
nhà,người ta dùng cầu chì hoặc aptomat.Đó là các thiết bị bảo vệ an toàn điện và là 
ND bài học hôm nay của chúng ta.
->Giáo viên nêu mục tiêu bài học 
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG
 Hoạt động 1: Tìm hiểu về cầu chì: 10’ I/Cầu chì.
 1. Mục tiêu: Nắm được công dụng, cấu tạo, phân 1.Công dụng:
 loại và nguyên lý làm việc của cầu chì. -Là loại thiết bị điện dùng 
 2. Phương thức thực hiện: để bảo vệ an toàn cho các 
 - Hoạt động cá nhân đồ dùng điện, mạch điện 
 - Hoạt động nhóm khi xảy ra sự cố ngắn 
 3. Sản phẩm hoạt động mạch hoặc quá tải.
 - Phiếu học tập cá nhân
 - Phiếu học tập của nhóm 2.Cấu tạo và phân loại.
 4. Phương án kiểm tra, đánh giá a.Cấu tạo:Gồm 3 phần:
 - Học sinh tự đánh giá. -Vỏ: làm bằng sứ hoặc 
 - Học sinh đánh giá lẫn nhau. thủy tinh =>bảo vệ. - Giáo viên đánh giá. -Cực giữ dây chảy và dây 
5. Tiến trình hoạt động dẫn làm bằng đồng.
*Chuyển giao nhiệm vụ -Dây chảy thường được 
- Giáo viên yêu cầu:yêu cầu các em quan sát mô tả làm bằng đồng.
cấu tạo và ghi vào phiếu học tập sau: b.Phân loại:
- Học sinh : Đại diện nhóm nhận thiết bị . -Có nhiều loại cầu chì:cầu 
*Thực hiện nhiệm vụ chì hộp,cầu chì ống,cầu 
- Học sinh hoạt động nhóm chì nut, ..
- Giáo viên : Phát các thiết bị cho HS
- Dự kiến sản phẩm: 
- Phiếu học tập
*Báo cáo kết quả
- Hãy nêu công dụng của cầu chì 
 Bài tập Trả lời
 Bài 1 :dựa vào hình 
 dáng hãy kể tên các loại 
 cầu chì 
 Bài 2 :Giải thích ý 
 nghĩa số liệu ghi trên vỏ 
 cầu chì 
 Bài 3 :Hãy mô tả cấu 
 tạo cầu chì hộp (có mấy 
 phần , được làm bằng 
 vật liệu nào ? chức năng 
 của từng bộ phận ) 
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức : 
-Thông báo : Mặc dù cầu chì có hình dáng khác 
nhau nhưng chúng có cấu tạo cơ bản là giống nhau 
.
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên : 
?Trình bày nguyên lý làm việc của cầu chì ?
?Tại sao nói dây chảy là bộ phận quan trong nhất 
của cầu chì? 3.Nguyên lí làm việc:
?Trong mạch điện cầu chì được mắc vào đâu? -Khi dòng điện tăng lên 
?Trong mạch điện cầu chì được mắc vào đâu? quá giá trị định mức dây ?Nguyên lí làm việc của cầu chì là ntn. chảy của cầu chì nóng 
- Học sinh tiếp nhận chảy và bị đứt, làm mạch 
*Thực hiện nhiệm vụ điện bị hở, bảo vệ mạch 
- Học sinh hoạt động cá nhân rồi hoạt động nhóm điện và các đồ dùng điện.
- Giáo viên quan sát các hoạt động của HS -Trong mạch điện cầu chì 
- Dự kiến sản phẩm: được mắc vào dây pha 
+Khi dòng điện tăng lên quá giá trị định mức dây trước công tắc và ổ lấy 
chảy của cầu chì nóng chảy và bị đứt, làm mạch điện.
điện bị hở, bảo vệ mạch điện và các đồ dùng điện.
+Trong mạch điện cầu chì được mắc vào dây pha 
trước công tắc và ổ lấy điện.
*Báo cáo kết quả
- Trả lời miệng
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức :Khi dòng điện tăng lên 
quá giá trị định mức dây chảy của cầu chì nóng 
chảy và bị đứt, làm mạch điện bị hở, bảo vệ mạch 
điện và các đồ dùng điện.Trong mạch điện cầu chì 
được mắc vào dây pha trước công tắc và ổ lấy điện.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về Aptomát: 10’
1. Mục tiêu:Tìm hiểu được cấu tạo và nguyên lý 
làm việc của áptomat.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân
- Hoạt động chung cả lớp
3. Sản phẩm hoạt động II/Aptomat
- Phiếu học tập cá nhân
4. Phương án kiểm tra, đánh giá *Là thiết bị tự động cắt 
- Học sinh tự đánh giá. mạch điện khi bị ngắn 
- Học sinh đánh giá lẫn nhau. mạch hoặc quá tải.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động *Nguyên lí làm việc:
*Chuyển giao nhiệm vụ - Khi mạch điện bị ngắn 
- Giáo viên: mạch hay quá tải, dòng 
Đối với những mạng điện hiện đại ngày nay người điện trong mạch điện tăng 
ta thường thay thế áp tomat cho cầu chì và cầu dao. lên vượt quá định mức 
Vậy áp to mát có nhiệm vụ gì trong mạng điện? tiếp điểm và các bộ phận 
 khác của aptomat tự động +GV yêu cầu các em quan sát rồi mô tả cấu tạo và cắt mạch điện (về vị trí 
 cho biết áp to mát là gì? OFF) bảo vệ mạch điện và 
 +? Trình bày nguyên lý làm việc của Aptômát các đồ dùng điện,thiết bị 
 - Học sinh tiếp nhận điện. Như vậy aptomát 
 *Thực hiện nhiệm vụ đóng vai trò cầu chì.
 - Học sinh trả lời. -Sau khi sữa chữa xong 
 - Giáo viên nêu nhận xét. lúc đó ta bật nút điều 
 - Dự kiến sản phẩm: khiển về vị trí ON lúc đó 
 + Aptomát là thiết bị tự động cắt điện khi ngắn aptomát đóng vai trò cầu 
 mạch hoặc quá tải aptomát phối hợp cả chức năng dao. 
 cầu dao và cầu chì 
 *Báo cáo kết quả
 - Trả lời miệng
 *Đánh giá kết quả
 - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
 - Giáo viên nhận xét, đánh giá
 ->Giáo viên chốt kiến thức :Sau khi sữa chữa xong 
 lúc đó ta bật nút điều khiển về vị trí ON lúc đó 
 aptomát đóng vai trò cầu dao.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP : 12’
1. Mục tiêu:Thực hành cầu chì
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân
- Hoạt động nhóm.
3. Sản phẩm hoạt động
- Phiếu học tập của nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh tự đánh giá.
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên HS trả lời các câu hỏi phần báo cáo :
? Dây chảy của cầu chì thường làm bằng vật liệu gì ?
? Tại sao trong mạng điện cầu chì được lắp ở vị trí trước các thiết bị khác như cầu 
dao, công tắc, ổ điện ?
? Nghiên cứu các hiện tượng như thí nghiệm hình54.2a, 54.2b
- Học sinh tiếp nhận *Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh trả lời
- Giáo viên nhận xét
- Dự kiến sản phẩm:
+ Dây chảy thường làm bằng chì.
+Trongmạng điện cầu trì thường được lắp trước các thiết bị khác để bảo vệ ngắn 
mạch trong các thiết bị đó và cả mạng điện.
*Báo cáo kết quả
- TRình bày miệng
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG: 5’
1. Mục tiêu:Vận dụng các kiến thức đã học vào thực tế.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân
3. Sản phẩm hoạt động
- Phiếu học tập cá nhân
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên : ? Gia đình em có aptomat không ? Hình thức nó như thế nào có khác 
gì so với sách giáo khoa ?
? Tại sao khi dây chì bị “nổ”, ta không được phép thay một dây chảy mới bằng 
đồng có cùng đường kính ?
- Học sinh tiếp nhận 
*Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh trả lời
- Giáo viên trình chiếu hình ảnh aptomat thực tế
- Dự kiến sản phẩm
Vì dòng điện định mức của dây chảy bằng đồng lớn hơn nhiều dòng điện định mức 
của dây chảy bằng chì có cùng đường kính. Nên nếu thay một dây chảy mới bằng 
đồng có cùng đường kính sẽ không có tác dụng bảo vệ mạng điện như dây chảy 
chì. *Báo cáo kết quả
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức 
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG: 3’
1. Mục tiêu:Quan sát các ví dụ trong thực tế
2. Phương thức thực hiện: Hoạt động cá nhân
3. Sản phẩm hoạt động: Trả lời miệng
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu: Hãy tìm hiểu mạng điện trong gia đình em sử dụng những loại 
cầu chì và cầu dao nào, tại vị trí nào.
- Học sinh tiếp nhận 
*Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh về nhà quan sát
- Giáo viên nhắc nhở các công việc cần chuẩn bị cho tiết học sau.
- Dự kiến sản phẩm: Tùy HS
*Báo cáo kết quả
*Đánh giá kết quả
Rút kinh nghiệm:
 THỰC HÀNH ĐỌC BẢN VẼ NHÀ (HƯỚNG DẪN HS)
 I. Mục tiêu:
 1. Kiến thức:
 - Đọc được bản vẽ nhà và nhớ kí hiệu diễn tả các bộ phận của ngôi nhà 
trong bản vẽ nhà. 
 2. Kĩ năng:
 - Rèn cho HS kĩ năng đọc được bản vẽ nhà đơn giản.
 3.Thái độ:
 - Có thái độ học tập đúng đắn,gây hứng thú học tập cho HS
 4. Năng lực: Bồi dưỡng cho HS năng lực tư duy kĩ thuật.
 II. Chuẩn bị: 1. GV: - Nghiên cứu sách giáo khoa, tài liệu tham khảo, soạn giáo án.
 -Tranh bản vẽ nhà.
 -Trình tự đọc bản vẽ nhà (nếu có).
 2. HS: SGK+Đồ dùng học tập.
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC:
 A. Hoạt động khởi động: 5’
1. Mục tiêu: Tạo tâm thế, thu hút sự quan tâm chú ý của học sinh vào bài mới.
 2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động nhóm
3. Sản phẩm hoạt động
- Trình bày phiếu học tập
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ 
-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề 
 GV cho HS quan sát hình chiếu phối cảnh nhà một tầng sau đó xem bản vẽ nhà
- Nêu các hướng chiếu của ngôi nhà?
- Học sinh tiếp nhận 
*Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh thảo luận trả lời câu hỏi
- Giáo viên quan sát các nhóm tl
- Dự kiến sản phẩm:
+ Bản vẽ nhà là một loại bản vẽ xây dựng thường dùng.
+ Bản vẽ nhà được dùng trong thiết kế và thi công ngôi nhà.
+ Có 3 hướng chiếu
*Báo cáo kết quả dại diện một nhóm trả lời
*Đánh giá kết quả- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học 
 Để hiểu rõ hơn nội dung của bản vẽ nhà và cách đọc bản vẽ nhà đơn giản chúng 
ta cùng nghiên cứu bài “ Bản vẽ nhà”
 ->Giáo viên nêu mục tiêu bài học 
 B. Hoạt động hình thành kiến thức
 HĐ của GC và HS Nội dung HĐ1:Tìm hiểu nội dung bản vẽ nhà: I) Nội dung của bản vẽ nhà
10’
1. Mục tiêu: Bản vẽ nhà bao gồm có nội 
dung gì.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân
- Hoạt động nhóm, kĩ thuật khăn trải bàn 1) Hình biểu diễn.
3. Sản phẩm hoạt động
- Phiếu học tập của nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh đánh giá lẫn nhau. a) Mặt bằng:Là hình chiếu mặt bằng của 
5. Tiến trình hoạt động ngôi nhà, diễn tả vị trí, kích thước các 
*Chuyển giao nhiệm vụ tường,vách,cửa đi, cửa sổ và các đồ đạc 
- Giáo viên yêu cầu 
 b) Mặt đứng: Là hình chiếu vuông gốc mặt 
? Bản vẽ nhà bao gồm có nội dng gì. ngoài của ngôi nhà lên MP chiếu đuứng và 
- Học sinh tiếp nhận chiếu cạnh ,diễn tả hình dáng bên ngoài 
*Thực hiện nhiệm vụ ngôi nhà gồm có mặt chính và mặt bên
- Học sinh hoạt động cá nhân trước rồi 
 c) Mặt cắt: Là hình cắt có MP cắt// hình 
hđ nhóm
 chiếu đứng hoặc chiếu cạnh diễn tả các bộ 
- Giáo viên quan sát các nhóm
 phận kích thước của ngôi nhà theo chiều 
- Dự kiến sản phẩm
 cao
Gồm:+ Các hình biểu diễn, Kích thước,
Khung tên
GV tổ chức thảo luân các câu hỏi:
? Mặt bằng là gỉ? Diễn tả bộ phận nào 
của ngôi nhà.
? Mặt đứng là gì? Diễn tả bộ phận nào 
của ngôi nhà.
*Báo cáo kết quả
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
- diễn tả các bộ phận kích thước của ngôi 
nhà theo chiều cao
Mặt bằng có Mặt cắt// mặt phẳng chiếu 
bằng và qua cạnh cửa.
GV minh hoạ để HS nhận biết đâu là mặt 
chính đâu là mặt bên. HĐ2: Tìm hiểu kí hiệu quy ước các bộ II) Kí hiệu quy ước các bộ phận của ngôi 
phận của ngôi nhà: 5’ nhà
1. Mục tiêu - Biết được kí hiệu quy ước Bảng 15.1 Kí hiệu quy ước một số bộ phận 
các bộ phận của ngôi nhà của ngôi nhà
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cặp đôi
3. Sản phẩm hoạt động
- Phiếu học tập của cá nhân
4. Phương án kiểm tra, đánh giá
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu 
GV treo bảng kí hiệu Hs: quan sát nhận 
biết một số kí hiệu của ngôi nhà.
Câu 1: Kí hiệu cửa đi một cánh và hai 
cánh, mô tả cửa ở trên hình biểu diễn 
nào?
Câu 2:Kí hiệu của cửa sổ đơn, cửa số 
kép,mô tả cửa sổ trên hình biểu diễn nào?
Câu 3: Kí hiệu cầu thang mô tả trên hình 
biểu diễn nào?
*Thực hiện nhiệm vụ
HS quan sát bảng kí hiệu của ngôi nhà, 
cho HS thảo luận theo cặp từng bàn trả 
lời các câu hỏi 
*Báo cáo kết quả đại diện 1 cặp trả lời
 *Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá 
 đại diện bàn khác nhận xét
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
+ Mặt đứng , mặt bằng
+ Mặt bằng, mặt cắt.
HĐ3:Tìm hiểu cách đọc bản vẽ nhà: 
 III. Đọc bản vẽ nhà
15’
1. Mục tiêu - Biết được cách đọc bản vẽ Trình tự đọc Nội dung cần hiểu
nhà một tầng 1.Khung tên -Tên gọi ngôi nhà
2. Phương thức thực hiện: -Tỉ lệ bản vẽ - Hoạt động cặp đôi 2. H.biểu diễn -Tên gọi hình chiếu
 3. Sản phẩm hoạt động -Tên gọi mặt cắt
 - Phiếu học tập của cá nhân
 3.Kích thước - Kích thước chung
 4. Phương án kiểm tra, đánh giá
 - Học sinh đánh giá lẫn nhau. -Kích thước từng bộ 
 5. Tiến trình hoạt động phận
 *Chuyển giao nhiệm vụ 4. Các bộ phận -Số phòng
 - Giáo viên yêu cầu -Số cửa đi, cửa sổ
 ? Khung tên có nội dung gì? -Các bộ phận khác
 ? Kích thước thể hiện cái gì của ngôi nhà.
 *Thực hiện nhiệm vụ
 HS đọc bản vẽ của ngôi nhà, thảo luận 
 theo cặp đôi trả lời các câu hỏi 
 *Báo cáo kết quả đại diện 1 cặp trả lời
 *Đánh giá kết quả
 - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá 
 đại diện bàn khác nhận xét
 - Giáo viên nhận xét, đánh giá
 ->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
 +Kích thước chung (dài-rộng-cao)
 +Kích thước từng bộ phận
* Rút kinh nghiệm sau bài dạy: