Kế hoạch bài dạy Công nghệ Lớp 8 - Tiết 42: Máy biến áp một pha - Năm học 2021-2022 - Thái Quý

 Ngày soạn: 02/01/2022
Tuần 15
 Tiết 42: MÁY BIẾN ÁP MỘT PHA
I. MỤC TIÊU:
1- Về kiến thức:
 - HS hiểu được cấu tạo, nguyên lý làm việc của máy biến áp 1 pha.
 - HS hiểu được chức năng và cách sử dụng máy biến áp một pha.
 - Bài thực hành: Hiểu được cấu tạo, số liệu kỹ thuật và sử dụng được máy biến 
áp đúng yêu cầu kĩ thuật đảm bảo an toàn.
2- Về kỹ năng:
 - Quan sát để hiểu cấu tạo, nguyên lý làm việc, nắm được số liệu kỹ thuật, tự 
luyện kỹ năng tháo lắp.
3- Thái độ:
 - Nghiêm túc, hứng thú học tập.
 - Có ý thức bảo vệ môi trường, không vứt rác bừa bãi ra môi trường xung 
quanh.
4. Định hướng năng lực: Năng lực giao tiếp, quan sát, hợp tác, giải quyết vấn đề, 
tư duy.
II. CHUẨN BỊ:
 - Tranh vẽ và mô hình máy biến áp.
 - Các mẫu vật về lá thép, lõi thép, dây quấn của máy biến áp.
 - Máy biến áp còn tốt.
 - Nguồn điện 220V lấy từ ổ điện, có cầu chì hoặc atomat ở phía trước ổ điện.
 - Dụng cụ, thiết bị:
 + Kìm, tua vít, một số cờ lê.
 + 1 máy biến áp một pha 220V/6V.
 + 1 bóng đèn sợi đốt 6V - 15W.
 + 1 máy biến áp tháo rời vỏ và một số dạng lõi thép.
 + 1 ampe kế, 1 công tắc, 1 đồng hồ vạn năng.
III. QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC CHO HỌC SINH
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG: 5’ 1.Mục tiêu : Huy động kiến thức,tạo hứng thú cho HS. Rèn khả năng hợp tác cho 
hs.
2.Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân
3.Sản phẩm : Đầy đủ nguyên liệu và dụng cụ theo nhóm.
4.Kiểm tra, đánh giá:
 - Hs đánh giá
 - Gv đánh giá
5.Tiến trình
*Chuyển giao nhiệm vụ 
- GV: ? Gia đình em được một người họ hang cho một nồi cơm điện có định mức là 
110V. Vậy gđ em có cắm nồi cơm trực tiếp vào mạng điện của nhà không điện áp ? 
Và phải xủ lí như nào đối với nồi cơm điện này?
- HS: Không, 
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC : . 
 Hoạt động của GV- HS Nội dung
 1:Tìm hiểu chức năng của máy biến áp.
 1. Mục tiêu: hiểu được cấu tạo và nguyên lí 
 hoạt động của máy biến áp một pha.
 2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động chung 
 cả lớp
 3. Sản phẩm hoạt động - Phiếu học tập cá 
 nhân
 4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Học sinh tự 
 đánh giá.
 5. Tiến trình hoạt động
 *Chuyển giao nhiệm vụ
 - Giáo viên yêu cầu 
 +Để cho bóng đèn 6V sáng được thì ta dùng 
 máy biến áp để giảm điện áp từ 220V xuống 
 mức điện áp 6V để đèn sáng bình thường.
 +Vào những buổi tối mùa hè, ở những nơi xa 
 nguồn điện,nhiều gia đình có điện rất yếu.Khi 
 đó họ phải dùng sút để kích điện áp tăng lên 
 về mức ổn định 220V.Sút đó cũng là một 
 dạng của máy biến áp.
 ?Vậy qua 2 VD trên em hãy cho biết chức 
 năng của máy biến áp là gì.
 - Học sinh tiếp nhận *Thực hiện nhiệm vụ- Học sinh TL- Giáo 
viêc q/s h/d
- Dự kiến sản phẩm:Chức năng của máy biến 
áp là thiết bị dùng để biến đổi điện áp của 
dòng điện xoay chiều một pha
*Báo cáo kết quả cá nhân b/c
*Đánh giá kết quả cá nhân nx
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
2 :Tìm hiểu cấu tạo máy biến áp 
1. Mục tiêu :hiểu được cấu tạo của máy biến 
áp một pha. 1/Cấu tạo:
2. Phương thức thực hiện: hđ nhóm, kt khăn a.Lõi thép:
trải bàn -Làm bằng lá thép kĩ thuật điện 
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập của ghép lại thành 1 khối.
nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- HS đánh giá - Chức năng: Dẫn từ cho máy 
lẫn nhau. biến áp.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ b.Dây quấn:
? Máy biến áp gồm mấy bộ phận chính ? Đó 
là bộ phận nào? Ngoài các bộ phận đó còn bộ - Lõi thép: làm bằng lá thép 
phận nào khác? KTĐ. Dùng dẫn từ cho MBA
- Học sinh tiếp nhận 
*Thực hiện nhiệm vụ
a. Lõi thép:
- Làm bằng lá thép kĩ thuật điện ghép lại - Làm bằng dây điện từ được 
thành 1 khối. quấn quanh lõi thép.
b. Dây quấn:.... - Chức năng: Dùng để dẫn điện.
*Báo cáo kết quả nhóm b/c
*Đánh giá kết quản nhóm nx
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
 - Gồm 2 cuộn dây quấn:
-GV giới thiệu kí hiệu máy biến áp bằng cách +Cuộn dây sơ cấp:nối với 
treo bảng phụ H46.4 lên bảng cho HS quan nguồn điện (điện áp U1;số vòng 
sát dây N1).
 3:Tìm hiểu về nguyên lí làm việc của máy 
biến áp 1 pha. 1. Mục tiêu -Hiểu được chức năng và cách sử +Cuộn dây thứ cấp:nối với phụ 
dụng của máy biến áp 1 pha. tải (điện áp U2;Số vòng dây 
2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động nhóm N2).
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập của 
nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Hs đánh giá 
lẫn nhau. 2. Nguyên lí làm việc.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ -Dựa vào hiện tượng cảm ứng 
- Giáo viên yêu cầu? Theo em giữa dây sơ điện từ.
cấp và dây thứ cấp có nối trực tiếp với nhau 
về điện không.
- Học sinh tiếp nhận suy nghĩ trả lời. 
*Thực hiện nhiệm vụ- Học sinh TL- Giáo 
viên QS
- Dự kiến sản phẩm : Không, vì dây quấn sơ -Tỉ số điện áp giữa 2 cuộn dây 
cấp và dây quấn thứ cấp không nối với nhau bằng tỉ số giữa số vòng dây của 
*Báo cáo kết quả các nhóm b/c chúng:
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá U1 N1
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng = =k (1) 
Mối quan hệ giữa điện áp sơ cấp và thứ cấp U2 N2
với số vòng dây tương ứng của chúng được (k là hệ số biến áp) 
thể hiện ở công thức:
U1 N1
 = =k (k là hệ số biến áp) (1) - Điện áp 
U2 N2
?Dựa vào công thức (1) hãy cho biết về mặt N2.U1
toán học giữa điện áp và số vòng dây có mối U2 = 
quan hệ ntn với nhau. N1 
+HS trả lời:quan hệ tỉ lệ thuận. -Máy tăng áp:U1<U2; N1<N2.
 -Máy giản áp:U1>U2; N1>N2.
-GV hướng dẫn rút ra CT:
 N2.U1
U2 = (2)
 N1 *Bài tập VD:
-Gv giới thiệu:có 2 loại máy biến áp: Tóm tắt: U1=160V
+Máy biến áp tăng áp:biến đổi điện áp từ U2=110V
mức thấp lên mức cao. N2=230 vòng +Máy biến áp hạ áp:biến đổi điện áp tư mức ?N1=?
cao xuống nức thấp. Giải:..
?Hãy so sánh U1 và U2,N1 và N2 của máy 
biến áp tăng áp và máy biến áp hạ áp.
=>GV chính xác hóa,KL.
?Dựa vào CT (2) hãy cho biết:khi điện áp đầu 
vào(U1) thay đổi,muốn giữ điện áp đầu ra 
không đổi ta phải làm gì.
=>GV chính xác hóa,KL.
-GV tổ chức cho HS làm bài tập VD(SGK)
=>Gọi 1 HS lên bảng trình bày.
=>GV chữa bài.
 4:Tìm hiểu về các số liệu kĩ thuật và cách 
sử dụng máy biến áp 1 pha.
1. Mục tiêu :Giải thích ý nghĩa của các đại 
lượng điện định mức
2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động nhóm
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập của 
nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Hs đánh giá 
lẫn nhau.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu? Hãy quan sát mô hình 4/Các số liệu kĩ thuật:
và cho biết trên máy biến áp 1 pha ghi các số -Công suất định 
liệu kĩ thuật nào. mức:Pđm(VA,kVA)
?Hãy cho biết công dụng của máy biến áp là -Điện áp định mức:Uđm(V)
gì. -Dòng điện định mức:Iđm(A).
?Vậy để máy biến áp làm việc được lâu bền 
ta cần chú ý điều gì. */Sử dụng :
- Học sinh tiếp nhận suy nghĩ trả lời. -Công dụng dùng để tăng hoặc 
*Thực hiện nhiệm vụ- Học sinh TL- Giáo giảm điện áp.
viên QS -Yêu cầu sử dụng:
- Dự kiến sản phẩm : (SGK)
-Công suất định mức:Pđm(VA,kVA)
-Điện áp định mức:Uđm(V)
-Dòng điện định mức:Iđm(A).
-Công dụng dùng để tăng hoặc giảm điện áp.
- Đúng điện áp định mức, công suất định mức 
và dòng điện định mức *Báo cáo kết quả các nhóm b/c
 *Đánh giá kết quả
 - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
 ->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng
 Hoạt động 3: Luyện tập
1. Mục tiêu:. - Rèn kĩ năng làm việc thận trọng, đảm bảo an toàn khi tiếp xúc với 
điện
2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động nhóm,
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập của nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu 
Câu 1: Mô tả cấu tạo của máy biến áp?
Câu 2: Hãy nêu công dụng của máy biến áp? 
- Học sinh tiếp nhận suy nghĩ trả lời.
 *Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh suy nghĩ trả lời. thảo luận nhóm
- Giáo viên q/s hd
- Dự kiến sản phẩm 
+ Gồm lõi thép làm bằng các lá thép kĩ thuật điện ghép lại và dây quấn làm bằng 
dây điện từ
+ Công dụng dùng để tăng hoặc giảm điện áp.
* Báo cáo kết quả theo nhóm
* Đánh giá kết quả nhóm nx d/g
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
 Ho￿t đ￿ng 4 : V￿n d￿ng
1. Mục tiêu:. Làm bài tập 3 SGK trang 161
2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động cặp đôi
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập của nhóm
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu Làm bài tập 3 trang 161
 - Học sinh tiếp nhận làm bài tập .
 *Thực hiện nhiệm vụ - Học sinh suy nghĩ trả lời. thảo luận nhóm
- Giáo viên q/s hd
- Dự kiến sản phẩm 
U2=12V; N2 = 270 vòng
*Báo cáo kết quả theo nhóm cặp đôi cho một cặp đôi b/c các đôi khác nx
*Đánh giá kết quả các đôi khác nx
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
 Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng.
1. Mục tiêu: . Bồi dưỡng cho HS năng tự học, tự giải quyết vấn đề.
2. Phương thức thực hiện: - Hoạt động cá nhân
3. Sản phẩm hoạt động- Phiếu học tập cá nhân
4. Phương án kiểm tra, đánh giá- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
5. Tiến trình hoạt động
*Chuyển giao nhiệm vụ
- Giáo viên yêu cầu 
? Gia đình em đã sử dụng máy biến áp như thế nào để đảm bảo an toàn điện?
- Học sinh tiếp nhận suy nghĩ trả lời. 
*Thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh suy nghĩ trả lời. thảo luận nhóm
- Giáo viên q/s hd
- Dự kiến sản phẩm 
+ Để ổn định dòng điện 
*Báo cáo kết quả theocá nhân cho một h/s b/c các h/s khác nx
*Đánh giá kết quả các h/s khác nx d/g
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá
- Giáo viên nhận xét, đánh giá
Dặn dò:
-GV yêu cầu HS về nhà học bài và đọc trước bài mới cho tiết học sau.
* RÚT KINH NGHIỆM: