Giáo án Vật lý Lớp 7 - Tiết 12, Bài 14: Phản xạ âm - Tiếng vang - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Mạnh Quân

 Ngày soạn 27/11/2021
 Bài 14 - Tiết 12: PHẢN XẠ ÂM - TIẾNG VANG
 I. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức:
 + Mô tả và giải thích được một số hiện tượng liên quan đến tiếng vang.
 + Nhận biết được một số vật phản xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém.
 + Kể tên một số ứng dụng của phản xạ âm.
 2. Kĩ năng:
 Rèn kỹ năng tư duy từ các hiện tượng thức tế, từ các thí nghiệm.
 3. Thái độ:
 - Trung thực, kiên trì, hợp tác trong hoạt động nhóm.
 - Cẩn thận, có ý thức hợp tác làm việc trong nhóm.
 4. Năng lực:
 - Năng lực tự học: đọc tài liệu, ghi chép cá nhân.
 - Năng lực nêu và giải quyết vấn đề.
 - Năng lực hợp tác nhóm: Thảo luận và phản biện.
 - Năng lực trình bày và trao đổi thông tin trước lớp.
 II. CHUẨN BỊ:
 1. Giáo viên: 
 - Kế hoạch bài học.
 - Học liệu: Tranh vẽ to hình 14.1 (nếu có).
 2. Học sinh: Học bài và làm bài tập ở nhà, đọc trước nội dung bài học.
 III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
 1. Mô tả phương pháp và kĩ thuật thực hiện các chuỗi hoạt động trong 
bài học: 
 Tên hoạt động Phương pháp thực hiện Kĩ thuật dạy học
A. Hoạt động khởi - Dạy học hợp tác - Kĩ thuật học tập hợp 
động tác
B. Hoạt động hình - Dạy học theo nhóm - Kĩ thuật đặt câu hỏi
thành kiến thức - Dạy học nêu vấn đề và giải - Kĩ thuật học tập hợp 
 quyết vấn đề. tác.
C. Hoạt động luyện tập - Dạy học nêu vấn đề và giải - Kĩ thuật đặt câu hỏi
 quyết vấn đề. - Kĩ thuật học tập hợp 
 - Dạy học theo nhóm tác.
D. Hoạt động vận dụng - Dạy học nêu vấn đề và giải - Kĩ thuật đặt câu hỏi
 quyết vấn đề. E. Hoạt động tìm tòi, - Dạy học nêu vấn đề và giải - Kĩ thuật đặt câu hỏi
mở rộng quyết vấn đề
 2. Tổ chức các hoạt động.
 Tiến trình hoạt động
 Hoạt động của giáo viên và HS Nội dung
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5 phút)
1. Mục tiêu: 
Tạo hứng thú cho HS trong học tập, tạo sự tò 
mò cần thiết của tiết học.
Tổ chức tình huống học tập.
2. Phương pháp thực hiện:
- Hoạt động cá nhân, chung cả lớp:
3. Sản phẩm hoạt động: 
- So sánh sự truyền âm của các chất: Rắn, lỏng, 
khí?
- Âm truyền được trong những môi trường nào? 
- Âm có truyền được trong chân không không?
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Học sinh đánh giá.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ: 
-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:
- Giáo viên yêu cầu: 
+ So sánh sự truyền âm của các chất: Rắn, lỏng, 
khí?
+ Âm truyền được trong những môi trường nào? 
+ Âm có truyền được trong chân không không?
- Học sinh tiếp nhận:
*Thực hiện nhiệm vụ:
- Học sinh: Nhắc lại nội dung kiến thức bài học 
trước.
- Giáo viên: Theo dõi, xử lý sai sót kịp thời.
- Dự kiến sản phẩm: HS đứng tại chỗ trả lời.
*Báo cáo kết quả: HS đứng tại chỗ trả lời.
*Đánh giá kết quả:
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:
- Giáo viên nhận xét, đánh giá: 
->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài 
học: ->Giáo viên nêu mục tiêu bài học: 
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 
Hoạt động 1: Nghiên cứu âm phản xạ và 
hiện tượng tiếng vang (15 phút)
1. Mục tiêu: Mô tả và giải thích được một số 
hiện tượng liên quan đến tiếng vang.
2. Phương thức thực hiện: 
- Hoạt động cá nhân, nhóm: Nghiên cứu tài liệu, 
quan sát thực nghiệm. I. Âm phản xạ - Tiếng vang.
- Hoạt động chung cả lớp.
3. Sản phẩm hoạt động: Nêu được điều kiện 
nghe được tiếng vang.
- Phiếu học tập cá nhân: 
- Phiếu học tập của nhóm: 
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Học sinh tự đánh giá.
- Học sinh đánh giá lẫn nhau. Âm dội lại khi gặp một vật 
- Giáo viên đánh giá. chắn là âm phản xạ.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ: C1. Tuỳ vào HS cho ví dụ và 
- Giáo viên yêu cầu: giải thích.
+ Đọc và tìm hiểu thông tin SGK. 
+ Em nghe tiếng vọng lại lời nói của mình ở C2. Vì ở ngoài trời ta chỉ nghe 
đâu. Em nghe được tiếng vang ở đâu? Vì sao em được âm phát ra còn trong 
nghe được tiếng vang đó. phòng kín ta nghe được âm 
+ Trả lời C1 - C3. phát ra và âm phản xạ từ tường 
- Học sinh tiếp nhận: cùng một lúc.
*Thực hiện nhiệm vụ: C3. a. Trong cả hai phòng đều 
- Học sinh: có âm phản xạ.
+ Hang động, phòng kín rộng. 1
 b. s = v.t = 340. = 22,6(m)
+ Trả lời C1 - C3. 15
+ Đọc và hoàn thành nội dung phần kết luận. *Kết luận:
- Giáo viên: theo dõi, hướng dẫn các nhóm làm Có tiếng vang khi ta nghe tiếng 
TN. âm phản xạ cách âm phát ra 
- Dự kiến sản phẩm: (bên cột nội dung) một khoảng thời gian ít nhất là 
*Báo cáo kết quả: (bên cột nội dung) 1 giây
*Đánh giá kết quả: 15
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng. Hoạt động 2: Nghiên cứu vật phản xạ âm tốt II. Vật phản xạ âm tốt và vật 
và vật phản xạ âm kém. (7 phút) phản xạ âm kém.
1. Mục tiêu: + Nhận biết được một số vật phản 
xạ âm tốt và vật phản xạ âm kém.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân, nhóm: nghiên cứu tài liệu. Những vật cứng có bề mặt 
- Hoạt động chung cả lớp. nhẵn thì phản xạ âm tốt (hấp 
3. Sản phẩm hoạt động: thụ âm kém)
- Phiếu học tập cá nhân: Những vật mềm, xốp có bề 
- Phiếu học tập của nhóm: trả lời các câu hỏi mặt gồ ghề thi phản xạ âm kém
của GV.
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Học sinh tự đánh giá.
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động:
*Chuyển giao nhiệm vụ:
- Giáo viên yêu cầu: 
+ Cho HS đọc mục II SGK. 
+ Vật như thế nào thì phản xạ âm tốt? Vật như 
thế nào thì phản xạ âm kém?
- Học sinh tiếp nhận: 
*Thực hiện nhiệm vụ:
- Học sinh: 
Đọc SGK và tìm hiểu trả lời các nội dung câu 
hỏi C4.
- Giáo viên: C4. Vật phản xạ âm tốt là mặt 
Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp gương, mặt đá hoa, tấm kim 
vướng mắc. loại, tường gạch, các vật còn 
- Dự kiến sản phẩm: Cột nội dung. lại là vật phản xạ âm kém.
*Báo cáo kết quả: cột nội dung.
*Đánh giá kết quả:
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá. 
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: 
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP (13 phút) III. Vận dụng:
1. Mục tiêu: Hệ thống hóa KT và làm một số 
BT. + Kể tên một số ứng dụng của phản xạ âm.
2. Phương thức thực hiện:
- Hoạt động cá nhân, cặp đôi: Nghiên cứu tài liệu: C4 - C8/SGK.
- Hoạt động chung cả lớp.
3. Sản phẩm hoạt động:
- Phiếu học tập cá nhân: Trả lời C4 - C8/SGK 
và các yêu cầu của GV.
- Phiếu học tập của nhóm: 
4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Học sinh tự đánh giá. *Ghi nhớ/SGK.
- Học sinh đánh giá lẫn nhau.
- Giáo viên đánh giá.
5. Tiến trình hoạt động: C4: Tiếng vang kéo dài 
*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ: tiếng vang của âm trước lẫn với 
- Giáo viên yêu cầu: âm phát ra sau làm âm đến tai 
+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ. nghe không rõ.
+ Lên bảng thực hiện theo yêu cầu C4 - C8. Đọc và trả lời nội dung các 
- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài câu hỏi
học để trả lời. C5. Làm tường sần sùi, treo 
*Học sinh thực hiện nhiệm vụ: rèm nhung để hấp thụ âm tốt 
- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C4 - hơn.
C8 và ND bài học để trả lời. C6. Để hướng âm phản xạ từ 
- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp tay đến tai ta giúp ta nghe được 
đôi. âm to hơn
- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung) Đại diện các nhóm trả lời C7
*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung) C7. 1500. 1 =750 (m)
*Đánh giá kết quả: 2
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá. C8. a, b, d
- Giáo viên nhận xét, đánh giá.
->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG – TÌM TÒI, MỞ 
RỘNG (5 phút)
1. Mục tiêu: 
HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, 
tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, 
tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.
2. Phương pháp thực hiện:
Nêu vấn đề, vấn đáp – gợi mở. 
Hình thức: hoạt động cá nhân, cặp đôi, nhóm.
3. Sản phẩm hoạt động:
HS hoàn thành các nhiệm vụ GV giao vào tiết 
học sau. 4. Phương án kiểm tra, đánh giá:
- Học sinh đánh giá.
- Giáo viên đánh giá. BTVN: bài 14.1 -> 14.8/SBT
5. Tiến trình hoạt động:
*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:
- Giáo viên yêu cầu:
+ Đọc thuộc nội dung phần ghi nhớ.
+ Đọc mục có thể em chưa biết.
+ Làm các BT trong SBT: từ bài 14.1 -> 
14.8/SBT.
+ Xem trước bài 15:“Chống ô nhiễm tiếng ồn”.
- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài 
học để trả lời.
*Học sinh thực hiện nhiệm vụ
- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách 
báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự 
nghiên cứu ND bài học để trả lời.
- Giáo viên: 
- Dự kiến sản phẩm: 
*Báo cáo kết quả: Trong vở BT.
*Đánh giá kết quả
- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.
- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở 
BT hoặc KT miệng vào tiết học sau..
 IV. RÚT KINH NGHIỆM:
.....................................................................................................................................
..................................................................................................................................... 
 ................, ngày tháng năm