Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn 9 theo CV3280 - Tuần 26 - Năm học 2018-2019
I. Mục tiêu bài dạy.
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được những cảm nhận tình cảm của cha mẹ đối với con cái, tình yêu quê hương sâu nặng và cùng niềm tự hào và sức sống bền bỉ của dân tộc mình qua những lời nói của người cha đối với con. Bước đầu hiểu được cách diễn tả độc đáo, giầu hình ảnh cụ thể, gợi cảm của nhà thơ.
2. Kĩ năng : Rèn luyện kĩ năng đọc, cảm nhận và phân tích văn bản thơ trữ tình.
3. Thái độ : Tình cảm yêu quý, tự hào về gia đình, quê hương, đất nước.
4. Định hướng năng lực
- Năng lực giao tiếp: Nghe, nói, đọc, viết.
- Năng lực thẩm mĩ
- Năng lực hợp tác
- Năng lực tự học
- Năng lực học nhóm
- Năng lực sử dụng CNTT: Mạng Internet khai thác tư liệu, hình ảnh
II. Chuẩn bị:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Nghiên cứu kĩ nội dung SGK, SGV và các tài liệu có liên quan đến bài dạy.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc kĩ trước bài, chuẩn bị theo yêu cầu của GV.
III. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định tổ chức
2. Bài mới:
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án phát triển năng lực Ngữ văn 9 theo CV3280 - Tuần 26 - Năm học 2018-2019
h ảnh cụ thể mà khái quát, mộc mạc nhưng giàu chất thơ - ca ngợi người đồng mình mộc mạc, hồn nhiên nhưng giàu chí khí và niềm tin. - Họ có thể “thô sơ da thịt” nhưng không hề nhỏ bé về tâm hồn, về ý chí và mong ước xây dựng quê hương. Chính những con người như thế, bằng sự lao động cần cù, nhẫn lại hàng ngày, đã làm nên quê hương với truyền thống, với phong tục tập quán tốt đẹp: “Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục” - giọng thơ thiết tha, trìu mến, tâm tình, thấm đượm niềm tự hào về quê hương và tha thiết yêu con - mong con biết tự hào với truyền thống quê hương, dặn dò con biết tự tin vững bước trên mỗi chặng đường đời -> Người đồng mình vất vả, nghèo đói, cực nhọc nhưng sống có nghị lực, ý chí, niềm tin, gắn bó với quê hương xứ sở, biết phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, xây dựng quê hương ngày một giàu đẹp => con hãy tự hào về truyền thống quê hương và kế thừa phát huy những truyền thống tốt đẹp ấy ->Người cha muốn giáo dục con phải sống đạo đức, thuỷ chung. - Con ơi.... nghe con - Tình cảm yêu thương trìu mến, thiết tha và niềm tin tưởng mong con luôn vững bước trên đường đời. III. Tổng kết. 1. Nghệ thuật . - Giọng điệu thiết tha ân tình. - Hình ảnh thơ cụ thể, mộc mạc, giầu chất thơ. 2. Nội dung . - Ngợi ca tình cảm của cha mẹ đối với con cái. - Lòng tự hào về những truyền thống cao đẹp của quê hương. Hoạt động 3- 4: Luyện tập, vận dụng( 4’) Mục tiêu:Củng cố khắc sâu kiến thức vừa học ? Bài thơ giúp em hiểu thêm những gì về các dân tộc miền núi và gợi nhắc em phải có thái độ sống như thế nào cho có ý nghĩa? Bài thơ giúp ta hiểu thêm về sức sống, vẻ đẹp tâm hồn của các dân tộc miền núi và nhắc nhở ta về tình cảm gắn bó với truyền thống, với quê hương và ý chí vươn lên trong cuộc sống. Hoạt động 5 : Vận dụng, mở rộng, phát triển ý tưởng sáng tạo: ( 1’)Về nhà Mục tiêu: -Khuyến khích HS mở rộng, phát triển ý tưởng sáng tạo trên cơ sở kiến thức và kĩ năng vừa học. -Tạo điều kiện cho HS phát huy khả năng liên tưởng và trí tưởng tượng và khả năng dễ dàng giải quyết tình huống nảy sinh trong cuộc sống. ? Sưu tầm một số bài thơ, đoạn thơ nói về tình cảm gia đình, quê hương. Viết đoạn văn cảm nhận về 4 câu thơ đầu. * Dặn dò : Học bài, làm bài tập - Soạn bài : Nghĩa tường minh và hàm ý * Rút kinh nghiệm : Ký duyệt của Ban Giám Hiệu Tiết 127 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Ngày soạn: 25/2/2019 Ngày dạy: I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. KiÕn thøc: Ph©n biÖt c¸ch diÔn ®¹t nghÜa têng minh vµ c¸ch diÔn ®¹t chøa hµm ý. Trong ®ã ®iÒu quan träng lµ nhËn biÕt hµm ý. 2. Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng nhËn biÕt, ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý. RÌn t duy logic, ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc nghiªm tóc khi häc bµi, sö dông hµm ý thÝch hîp trong giao tiÕp. 4. Các năng lực hướng tới hình thành - Năng lực tự học, hợp tác - Năng lực giao tiếp : nghe , nói, đọc ,viết. - Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo. - Năng lực học nhóm. - Năng lực sử dụng CNTT : khai thác dữ liệu II. CHUẨN BỊ BÀI HỌC 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Nghiên cứu kĩ nội dung SGK, SGV và các tài liệu có liên quan đến bài dạy. - Bảng phụ. 2. Chuẩn bị của học sinh: III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Bài mới: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc cÇu cÇn ®¹t Hoạt động 1. Khởi động *Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố lại kiến thức đã học, đưa học sinh vào tình huống có vấn đề tạo hứng thú, từ đó dẫn dắt vào bài mới. Bước 1: GV trình chiếu câu hỏi; Bước 2: HS làm việc dưới hình thức cá nhân. Bước 3: GV gọi 3- 4 hs trả lời. Bước 4: GV nhận xét, khái quát, giới thiệu vào bài mới. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới (30ph) * Mục tiêu: Ph©n biÖt c¸ch diÔn ®¹t nghÜa têng minh vµ c¸ch diÔn ®¹t chøa hµm ý. Trong ®ã ®iÒu quan träng lµ nhËn biÕt hµm ý Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS GV: Em h·y ®äc ®o¹n trÝch SGK (74 - 75). Qua c©u "Trêi ¬i, chØ cßn n¨m phót!", em hiÓu anh thanh niªn muèn nãi ®iÒu g× ? V× sao anh kh«ng nãi th¼ng ®iÒu ®ã víi ho¹ sÜ vµ c« g¸i? GV: Trong c©u thø hai (å ! C« cßn quªn chiÕc mïi xoa ®©y nµy) cña anh thanh niªn cã ý g× kh¸c kh«ng ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ nghÜa têng minh vµ hµm Èn ? Bước 2,3 : HS nhận câu hỏi, tập trung suy nghĩ, tìm tòi thông tin, trình bày. Néi dung truyÒn ®¹t ë c©u 1 gäi lµ nghÜa hµm Èn. Néi dung truyÒn ®¹t ë c©u thø 2 gäi lµ nghÜa têng minh Bước 4: GV khái quát , chốt ý: I. Ph©n biÖt nghÜa têng minh vµ hµm ý 1. VÝ dô: C©u thø nhÊt: - Trêi ¬i, chØ cßn n¨m phót ! -> Anh thanh niªn muèn nãi: anh rÊt tiÕc v× thêi gian cßn l¹i qu¸ Ýt. Nhng anh kh«ng muèn nãi th¼ng ®iÒu ®ã, cã thÓ v× ng¹i ngïng, v× muèn che giÊu t×nh c¶m cña m×nh. HS th¶o luËn, tr¶ lêi. GV: C©u thø hai: - å ! C« cßn quªn chiÕc mïi xoa ®©y nµy. -> C©u nãi thø hai cña anh thanh niªn kh«ng chøa Èn ý mµ thÓ hiÖn trùc tiÕp ý muèn nãi vÒ ®iÒu ®ã. 2. Ghi nhí - NghÜa têng minh: lµ phÇn th«ng b¸o ®îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u. - Hµm ý: Lµ phÇn th«ng b¸o tuy kh«ng ®îc diÔn ®¹t trùc tiÕp b»ng tõ ng÷ trong c©u, nhng cã thÓ suy ra tõ nh÷ng tõ ng÷ Êy ®îc. GV lu ý cho HS *Lu ý: Hµm ý lµ néi dung th«ng b¸o trong c©u nãi nhng l¹i kh«ng ®îc nãi ra b»ng nh÷ng tõ ng÷ trong c©u nªn cã hai ®Æc tÝnh: - Hµm ý cã thÓ gi¶i ®o¸n ®îc: Ngêi nghe cã n¨ng lùc th× cã thÓ ®o¸n ra hµm ý trong lêi nãi cã chøa hµm ý. - Hµm ý cã thÓ chèi bá ®îc: Ngêi nãi lu«n lu«n cã thÓ chèi bá r»ng hä kh«ng th«ng b¸o hµm ý ®ã trong lêi nãi cña m×nh, tøc lµ ngêi nãi cã thÓ kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ hµm ý chøa trong lêi nãi cña chÝnh hä (chèi bá tr¸ch nhiÖm). Khi giao tiÕp ph¶i thËn träng chó ý ®Õn t×nh huèng giao tiÕp. Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp( 5phót) * Mục tiêu:Giúp HS - Củng cố khắc sâu kiến thức trong bài; - Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức đã học để làm bài tập *Ph¬ng ph¸p: - Sö dông ph¬ng ph¸p: Trao ®æi nhãm, ph¸t biÓu. Bước 1: GV đưa câu hỏi chia lớp thành 3 nhóm cùng thảo luận và làm việc chung Bước 2: Gv giao nhiệm vu. HS làm việc theo nhóm N1 : BT1 N2 : BT2 N3 : BT3 GV yªu cÇu HS ®äc vµ ph©n tÝch yªu cÇu bµi tËp 1. - C©u nµo cho thÊy ho¹ sÜ còng cha muèn chia tay anh thanh niªn? Tõ ng÷ nµo gióp em c¶m nhËn ®îc ®iÒu Êy ? t×m nh÷ng tõ ng÷ diÔn t¶ th¸i ®é cña c« g¸i trong c©u cuèi ®o¹n v¨n. Th¸i ®é Êy gióp em ®o¸n ra ®iÒu g× liªn quan tíi chiÕc mïi xoa ? GV: Trong bµi tËp 2, c©u cña «ng ho¹ sÜ ("Tuæi giµ cÇn níc chÌ, ë Lµo Cai ®i sím qu¸") cã hµm ý g×? GV: Trong bµi tËp 3, c©u nµo cña bÐ Thu cã chøa hµm ý ? Hµm ý ®ã lµ g× ? Bước 3: các nhóm trình bày sản phẩm: Bước 4: Gv khát quát. II. LuyÖn tËp 1. Bµi tËp 1 a. C©u: "Nhµ ho¹ sÜ tÆc lìi ®øng dËy": cho thÊy ho¹ sÜ còng cha muèn chia tay anh thanh niªn. §©y lµ c¸ch dïng "h×nh ¶nh" ®Ó diÔn ®¹t ý cña ng«n ng÷ nghÖ thuËt. - GV diÔn gi¶i thªm: C« g¸i ngîng v× anh thanh niªn th× Ýt, v× anh thËt thµ tíi møc vông vÒ, mµ c« ngîng víi «ng ho¹ sÜ dµy d¹n kinh nghiÖm kia nhiÒu h¬n møc gäi lµ "ngîng ®á chÝn mÆt". §©y còng lµ ®Æc trng cña "ng«n ng÷ h×nh tîng". GV tiÕp tôc híng dÉn HS lµm bµi tËp 4 theo c¸ch thøc t¬ng tù. b. Trong c©u cuèi ®o¹n v¨n, nh÷ng tõ ng÷ miªu t¶ th¸i ®é cña c« g¸i liªn quan tíi chiÕc mïi xoa lµ: - MÆt ®á öng (ngîng) - NhËn l¹i chiÕc kh¨n (kh«ng tr¸nh ®îc) - Quay véi ®i (qu¸ ngîng) Qua c¸c h×nh ¶nh nµy, cã thÓ thÊy c« g¸i ®ang bèi rèi ®Õn vông vÒ v× ngîng. C« ngîng v× ®Þnh kÝn ®¸o ®Ó l¹i chiÕc kh¨n lµm kû vËt cho ngêi thanh niªn, thÕ mµ anh l¹i qu¸ thËt thµ, tëng c« bá quªn nªn gäi c« ®Ó tr¶ l¹i. 2. Bµi tËp 2 Hµm ý cña c©u in ®Ëm trong ®o¹n v¨n: "Tuæi giµ cÇn níc chÌ, ë Lao Cai ®i sím qu¸". Hµm ý: "¤ng ho¹ sÜ giµ cha kÞp uèng níc chÌ ®Êy". 3. Bµi tËp 3 C©u chøa hµm ý: "C¬m chÝn råi". Hµm ý: BÐ Thu muèn b¶o «ng S¸u v« ¨n c¬m. Hoạt động 4,5: Vận dụng, mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo: * Môc tiªu: Giúp HS hiểu sâu hơn và thuần thục hơn kiến thức, kĩ năng vừa học để giải quyết vấn đề trong thực tế cuộc sống. - VÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí, lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK. * Dặn dò : Học bài, làm bài tập - Soạn bài : NghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ * Rút kinh nghiệm : Ký duyệt của Ban Giám Hiệu TiÕt 128 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ Ngày soạn: 25/2/2019 Ngày dạy: I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. KiÕn thøc: HiÓu râ thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. 2. Kü n¨ng: N¾m v÷ng c¸c yªu cÇu ®èi víi c¸c bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬ ®Ó cã c¬ së tiÕp thu, rÌn luyÖn tèt vÒ kiÓu bµi nµy ë c¸c tiÕt tiÕp theo. RÌn t duy logic, ph©n tÝch, tæng hîp. 3.Th¸i ®é: Cã ý thøc nghiªm tóc khi häc bµi, lµm tèt kiÓu bµi. 4. Các năng lực hướng tới hình thành - Năng lực tự học, hợp tác - Năng lực giao tiếp : nghe , nói, đọc ,viết. - Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo. - Năng lực học nhóm. - Năng lực sử dụng CNTT : khai thác dữ liệu II. CHUẨN BỊ BÀI HỌC 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Nghiên cứu kĩ nội dung SGK, SGV và các tài liệu có liên quan đến bài dạy. - Bảng phụ. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Đọc kĩ trước bài, chuẩn bị theo yêu cầu của GV. III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Bài mới: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc Hoạt động 1. Khởi động (6 phút) *Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố lại kiến thức đã học, đưa học sinh vào tình huống có vấn đề tạo hứng thú, từ đó dẫn dắt vào bài mới. Bước 1: GV trình chiếu câu hỏi; Bước 2: HS làm việc dưới hình thức cá nhân. Bước 3: GV gọi 3- 4 hs trả lời. Bước 4: GV nhận xét, khái quát, giới thiệu vào bài mới. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới (30ph) T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ * Mục tiêu: Giúp HS HiÓu râ thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS ? VÊn ®Ò nghÞ luËn cña v¨n b¶n nµy lµ g× ? ? V¨n b¶n nªu lªn nh÷ng luËn ®iÓm g× vÒ h×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi th¬ "Mïa xu©n nho nhá"? ? Ngêi viÕt ®· sö dông nh÷ng luËn cø nµo ®Ó lµm s¸ng tá c¸c luËn ®iÓm ®ã? ? C¸c luËn cø trong tõng ®o¹n cã lµm næi bËt ®îc luËn®iÓm kh«ng ? ? Em h·y nhËn xÐt vÒ bè côc cña v¨n b¶n. ? Sau khi ®a ra nh÷ng luËn cø ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nh÷ng c¶m xóc, ®¸nh gi¸ nhËn xÐt g× cña m×nh vÒ bµi th¬. ? Em h·y nhËn xÐt vÒ c¸ch diÔn ®¹t cña bµi v¨n ? ? V¨n b¶n trªn nghÞ luËn vÒ bµi th¬ "Mïa xu©n nho nhá" cña Thanh H¶i. VËy theo em thÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ 1 bµi th¬ ? §o¹n th¬? Bước 2,3 : HS nhận câu hỏi, tập trung suy nghĩ, tìm tòi thông tin, trình bày. Bước 4: GV khái quát , chốt ý: GV bæ sung: - HS ®äc phÇn Ghi nhí trong SGK. Ho¹t ®éng 3 : Híng dÉn luyÖn tËp( 5phót) *Ph¬ng ph¸p: - Sö dông ph¬ng ph¸p: Trao ®æi nhãm, ph¸t biÓu. Bước 1: GV đưa câu hỏi chia lớp thành 3 nhóm cùng thảo luận và làm việc chung Bước 2: Gv giao nhiệm vu. HS làm việc theo nhóm GV: Ngoµi c¸c luËn ®iÓm ®· nªu vÒ h×nh ¶nh mïa xu©n trong v¨n b¶n, em h·y t×m thªm c¸c luËn ®iÓm klh¸c vÒ bµi th¬ ? Bước 3: các nhóm trình bày sản phẩm: Bước 4: Gv khát quát. HS th¶o luËn, nªu ý kiÕn, nhËn xÐt, bæ sung. I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ 1. VÝ dô V¨n b¶n: "Kh¸t väng hoµ nhËp, d©ng hiÕn cho ®êi" 2. NhËn xÐt ND: VÊn ®Ò nghÞ luËn: H×nh ¶nh mïa xu©n vµ t×nh c¶m thiÕt tha cña Thanh Hai trong bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá. Bè côc : 3 phÇn * MB (®o¹n 1): Giíi thiÖu bµi th¬, bíc ®Çu ®¸nh gi¸, kh¸i qu¸t c¶m xóc cña bµi. * TB ( ®o¹n 2,3,4,5,6 ): HÖ thèng luËn ®iÓm, luËn cø: - ( P. Kh¸i qu¸t) H×nh ¶nh mïa xu©n trong bµi th¬ cña Thanh H¶i mang nhiÒu tÇng ý nghÜa, trong ®ã, h×nh ¶nh nµo còng thËt gîi c¶m, thËt ®¸ng yªu. - Ph©n tÝch: LuËn ®iÓm 1: H×nh ¶nh mïa xu©n r¹o rùc cña thiªn nhiªn, ®Êt níc trong c¶m xóc thiÕt tha tr×u mÕn cña nhµ th¬: LuËn cø: + Mét lo¹t nh÷ng h×nh ¶nh: -Dßng s«ng - B«ng hoa tÝm - Léc + ¢m thanh + Ng«n tõ + Liªn tëng mïa xu©n cña ®Êt níc 4 ngµn n¨m. - LuËn ®iÓm 2: H×nh ¶nh "mïa xu©n nho nhá" thÓ hiÖn kh¸t väng hoµ nhËp, d©ng hiÕn ®îc nèi kÕt tù nhiªn víi h×nh ¶nh mïa xu©n cña thiªn nhiªn, ®Êt níc. LuËn cø: + H×nh ¶nh th¬ ®Æc s¾c. + C¶m xóc - giäng ®iÖu tr÷ t×nh + BiÖn ph¸p nghÖ thuËt cña bµi th¬ - kÕt cÊu bµi th¬. *KÕt bµi (®o¹n cuèi): Kh¸i qu¸t gi¸ trÞ, ý nghÜa bµi th¬ mïa xu©n nho nhá. ® C¸c luËn cø lµ c¸c c©u th¬, h×nh ¶nh ®Æc s¾c, giäng ®iÖu vµ kÕt cÊu bµi th¬. C¸c luËn cø trong tõng ®o¹n ®· lµm s¸ng tá c¸c luËn ®iÓm. ® Bè côc: ®ñ 3 phÇn (më bµi, th©n bµi, kÕt bµi) tuy ®©y lµ mét v¨n b¶n ng¾n. Gi÷a c¸c phÇn cña v¨n b¶n cã sù liªn kÕt tù nhiªn vÒ ý vµ vÒ diÔn ®¹t. ® Ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nh÷ng c¶m nghÜ, ®¸nh gi¸ cña m×nh b»ng th¸i ®é tin yªu, b»ng t×nh c¶m thiÕt tha tr×u mÕn. Lêi v¨n to¸t lªn nh÷ng rung ®éng tríc sù ®Æc s¾c cña h×nh ¶nh, giäng ®iÖu th¬, sù ®ång c¶m víi nhµ th¬ Thanh H¶i. 3. Ghi nhí - NghÞ luËn vÒ mét bµi th¬, ®o¹n th¬ lµ tr×nh bµy nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña bµi th¬, ®o¹n th¬ Êy. - Néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬, bµi th¬ ®îc thÓ hiÖn qua ng«n tõ, h×nh ¶nh, giäng ®iÖu... Bµi nghÞ luËn cÇn ph©n tÝch c¸c yÕu tèt Êy ®Ó cã nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cô thÓ, x¸c ®¸ng. - Bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ cÇn cã bè côc m¹ch l¹c, râ rµng; cã lêi v¨n gîi c¶m, thÓ hiÖn rung ®éng ch©n thµnh cña ngêi viÕt. II. LuyÖn tËp Bµi luyÖn tËp trong SGK, tr.79 Cã thÓ bæ sung mät sè luËn ®iÓm: - KÕt cÊu bµi th¬ chÆt chÏ c©n ®èi: më ®Çu lµ mïa xu©n ®Êt níc, kÕt thóc l¹i lµ mét giai ®iÖu d©n ca. - Giäng ®iÖu tr÷ t×nh cña bµi th¬ ch©n thµnh tha thiÕt. - ¦íc nguyÖn cèng hiÕn hoµ nhËp cña Thanh H¶i. Hoạt động 4; Vận dụng, mở rộng, bổ sung, phát triển ý tưởng sáng tạo: * Mục tiêu: Giúp HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết các câu hỏi, bài tập gắn với thực tiễn. - VÒ nhµ häc thuéc Ghi nhí, lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i trong SGK. * Dặn dò : Học bài, làm bài tập - Soạn bài : C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ * Rút kinh nghiệm : Ký duyệt của Ban Giám Hiệu TiÕt 128+129 CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ Ngày soạn: 25/2/2019 Ngày dạy: I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. KiÕn thøc: BiÕt c¸ch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n, bµi th¬ cho ®óng víi c¸c yªu cÇu ®· häc ë tiÕt tríc. 2. Kü n¨ng: RÌn luyÖn kü n¨ng thùc hiÖn c¸c bíc khi lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬; c¸ch tæ chøc, triÓn khai c¸c luËn ®iÓm. RÌn t duy logic, ph©n tÝch, tæng hîp. 3. Th¸i ®é: Cã ý thøc nghiªm tóc khi häc bµi, lµm tèt kiÓu bµi. 4. Các năng lực hướng tới hình thành : - Năng lực tự học, hợp tác - Năng lực giao tiếp : nghe , nói, đọc ,viết. - Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo. - Năng lực học nhóm. - Năng lực sử dụng CNTT : khai thác dữ liệu II. CHUẨN BỊ BÀI HỌC 1. Chuẩn bị của giáo viên: - Nghiên cứu kĩ nội dung SGK, SGV và các tài liệu có liên quan đến bài dạy. - Bảng phụ. 2. Chuẩn bị của học sinh: - Đọc kĩ trước bài, chuẩn bị theo yêu cầu của GV. III. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC 1. Ổn định tổ chức 2. Bài mới: Ho¹t ®éng cña GV vµ HS Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t Hoạt động 1. Khởi động *Mục tiêu: Giúp học sinh củng cố lại kiến thức đã học, đưa học sinh vào tình huống có vấn đề tạo hứng thú, từ đó dẫn dắt vào bài mới. Bước 1: GV trình chiếu câu hỏi; ? ThÕ nµo lµ nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬? Nªu yªu cÇu cña kÓu bµi nµy? Bước 2: HS làm việc dưới hình thức cá nhân. Bước 3: GV gọi 3- 4 hs trả lời. Bước 4: GV nhận xét, khái quát, giới thiệu vào bài mới. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức, kĩ năng mới (30ph) * Mục tiêu: BiÕt c¸ch viÕt bµi nghÞ luËn vÒ ®o¹n, bµi th¬ cho ®óng víi c¸c yªu cÇu ®· häc ë tiÕt tríc. 2.1. T×m hiÓu ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS ? HS ®äc c¸c ®Ò bµi trong SGK (tr. 79, 80). ? C¸c ®Ò bµi trªn ®îc cÊu t¹o nh thÕ nµo ? C¸c tõ trong ®Ò bµi nh ph©n tÝch, c¶m nhËn, suy nghÜ... biÓu thÞ nh÷ng yªu cÇu g× ®èi víi bµi lµm ? Bước 2,3 : HS nhận câu hỏi, tập trung suy nghĩ, tìm tòi thông tin, trình bày. Bước 4: GV khái quát , chốt ý: GV híng dÉn HS tù ra mét sè ®Ò. VÝ dô: - T×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi qua bµi th¬ "§ång chÝ" cña ChÝnh H÷u. - C¶m nhËn vÒ h×nh tuîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh trong bµi th¬ "Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh" cña Ph¹m TiÕn DuËt. - Suy nghÜ cña em vÒ t×nh bµ ch¸u trong bµi th¬ BÕp löa cña B»ng ViÖt. GV nhËn xÐt, söa ch÷a cho HS. GV lu ý HS: ®Ó lµm tèt bµi v¨n nghÞ luËn nµy c¸c em ph¶i cã nh÷ng c¶m nhËn suy nghÜ riªng vµ diÔn gi¶i - chøng minh c¸c c¶m nhËn, ý kiÕn Êy mét c¸ch cã c¨n cø qua viÖc c¶m thô ®óng vµ s©u s¾c t¸c phÈm. I. §Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬. 1. §äc ®Ò bµi (SGK) 2. NhËn xÐt Cã thÓ xÕp c¸c ®Ò ®· cho vµo hai d¹ng: + §Ò bµi ®· ®Þnh híng t¬ng ®èi râ (®Ò 1, ®Ò 6: Ph©n tÝch ®o¹n th¬; ®Ò 2, 3, 5, 8: Suy nghÜ, c¶m nhËn vÒ ®o¹n th¬, bµi th¬. T©m tr¹ng c¶m xóc cña t¸c gi¶) ® C¸c ®Ò bµi cã lÖnh (nªu yªu cÇu) + §Ò bµi ®ßi hái ngêi viÕt tù x¸c ®Þnh ®Ó tËp trung vµo híng nµo, vµo ph¬ng diÖn nµo ®¸ng chó ý nhÊt cña ®èi tîng (®Ò 4, ®Ò 7). ® C¸c ®Ò nµy kh«ng cã lÖnh( Kh«ng nªu yªu cÇu). 2.2. T×m hiÓu c¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS ? HS t×m yªu cÇu cña ®Ò. - §äc kü bµi th¬ ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh yªu quª h¬ng cïng nh÷ng biÓu hiÖn cña nã. - Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c vµo thêi gian nµo, ë ®Þa ®iÓm nµo trong t©m tr¹ng nh thÕ nµo? Bước 2,3 : HS nhận câu hỏi, tập trung suy nghĩ, tìm tòi thông tin, trình bày. Bước 4: GV khái quát , chốt ý: GV híng dÉn HS c¸c bíc lµm bµi v¨n nghÞ luËn, c¸ch tæ chøc triÓn khai c¸c luËn ®iÓm: II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬ 1. VÝ dô §Ò bµi: Ph©n tÝch t×nh yªu quª h¬ng trong bµi th¬ "Quª h¬ng" cña TÕ Hanh. a. T×m hiÓu ®Ò: - ThÓ lo¹i: NghÞ luËn (ph©n tÝch) - Néi dung: Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh yªu quª h¬ng. - Giíi h¹n: Trong bµi th¬ "Quª h¬ng" cña TÕ Hanh. GV híng dÉn HS t×m ý b»ng c¸ch th¶o luËn c¸c yªu cÇu hoÆc c©u hái trong SGK: GV gäi mét HS ®äc c©u hái vµ mét HS tr¶ lêi ®Ó t×m ý sau khi ®· th¶o luËn. GV híng dÉn HS lËp dµn bµi. GV: yªu cÇu HS ®äc phÇn dµn bµi SGK. ?PhÇn më bµi ph¶i giíi thiÖu nh÷ng g× ? ? PhÇn th©n bµi nªu mÊy luËn ®iÓm ? Trong mçi luËn ®iÓm ®ã ph¶i nªu nh÷ng luËn cø nµo ? ? Nhµ th¬ ®· sö dông nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt ng«n tõ, giäng ®iÖu, h×nh ¶nh ra sao ? ? PhÇn kÕt luËn ph¶i nªu nh÷ng g× HS th¶o luËn, cö ®¹i diÖn tr×nh bµy. GV híng dÉn HS t×n hiÓu c¸ch triÓn khai luËn ®iÓm qua v¨n b¶n "Quª h¬ng trong t×nh th¬ng nçi nhí". HS ®äc v¨n b¶n. ? V¨n b¶n chia lµm mÊy phÇn ? ? Néi dung cña phÇn më bµi ? HS nªu néi dung cña phÇn më bµi. ? PhÇn th©n bµi ngêi viÕt ®· tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt g× vÒ t×nh yªu quª h¬ng trong bµi th¬ "Quª h¬ng" ? Nh÷ng suy nghÜ Êy ®îc dÉn d¾t kh¼ng ®Þnh b»ng c¸ch nµo, ®îc liªn kÕt víi phÇn më bµi vµ kÕt bµi ra sao ? GV: V¨n b¶n cã tÝnh thuyÕt phôc hÊp dÉn kh«ng ? V× sao ? HS th¶o luËn theo tæ cö ®¹i diÖn tr¶ lêi. GV hái: Tõ viÖc t×m hiÓu v¨n b¶n trªn em cã thÓ rót ra bµi häc g× qua c¸ch lµm bµi nghÞ luËn v¨n b¶n nµy ? HS ®äc phÇn Ghi nhí trong SGK. Ho¹t ®éng 3. LuyÖn tËp ? Em h·y t×m hiÓu ®Ò vµ t×m ý cho ®Ò bµi trªn ? Gîi dÉn: §o¹n th¬ cã vÞ trÝ nh thÕ nµo trong bµi th¬ ? Sù biÕn chuyÓn cña ®Êt trêi vµo thu ®îc H÷u ThØnh c¶m nhËn b¾t ®Çu t ®©u, qua nh÷ng h×nh ¶nh hiÖn tîng g×, ®îc diÔn t¶ qua nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c nµo ? b. T×m ý: - Trong xa c¸ch nhµ th¬ lu«n nhí vÒ quª h¬ng b»ng tÊt c¶ t×nh c¶m tha thiÕt, trong s¸ng, ®Çy th¬ méng cña m×nh. - H×nh ¶nh lµng quª hiÖn lªn qua nçi nhí cña nhµ th¬: + C¶nh thuyÒn c¸ ra kh¬i. + C¶nh trë vÒ. + C¶nh nghØ ng¬i - Nçi nhí tha thiÕt khi xa quª c. LËp dµn bµi * Më bµi: - Quª h¬ng lµ nguån c¶m høng suèt cuéc ®êi th¬ TÕ Hanh, ®©y còng lµ ®Ò tµi thµnh c«ng nhÊt cña anh. - Bµi th¬ "Quª h¬ng" lµm sèng l¹i mét lµng chµi ven biÓn víi tÊt c¶ nçi nhí vµ t×nh yªu quª h¬ng tha thiÕt. * Th©n bµi: - Kh¸i qu¸t chung vÒ bµi th¬: mét t×nh yªu tha thiÕt, trong s¸ng, ®Ëm chÊt lý tëng, l·ng m¹n (ph©n tÝch chi tiÕt: c¸c biÓu hiÖn cña nçi nhí qª h¬ng cña nhµ th¬). T×nh yªu quª h¬ng thÓ hiÖn håi øc vÒ quª h¬ng, håi øc vÒ c¶nh d©n lµng ra kh¬i ®¸nh c¸: - Khung c¶nh thiªn nhiªn khi ra kh¬i + Buæi b×nh minh ®Ñp trêi. + KhÝ thÕ ra kh¬i: vÎ ®Ñp trÎ trung giµu søc sèng, ®Çy khÝ thÕ vît trêng giang. + Con thuyÒn vµ c¸nh buåm mang vÎ ®Ñp hïng tr¸ng. - Håi øc vÒ c¶nh lµng chµi ®ãn thuyÒn c¸
File đính kèm:
- giao_an_phat_trien_nang_luc_ngu_van_9_theo_cv3280_tuan_26_na.doc