Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 119-121 - Năm học 2018-2019
I- MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức: Giúp học sinh thấy được vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang tính triết lí của tác giả.
2. Kĩ năng:
- Rèn năng lực đọc hiểu văn bản thơ trữ tình.
- Thể hiện những suy nghĩ, cảm nhận về một hình ảnh thơ, một khổ thơ,một tác phẩm thơ.
3. Giáo dục: Bồi dưỡng học sinh tình cảm, tâm hồn yêu thiên nhiên, cảm nhận sự chuyển đổi tinh tế của thiên nhiên.
4. Năng lực: Phát triển các năng lực như:
+ Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực hợp tác,
+ Năng lực chuyên biệt: Năng lực nghe, nói, đọc, viết, tạo lập văn bản.
II. CHUẨN BỊ:
1. GV: Lập kế hoạch dạy học, tài liệu, máy chiếu, các tài liệu về Hữu Thỉnh và mùa thu,.phiếu học tập.
2. HS: Nghiên cứu bài học, chuẩn bị sản phẩm theo sự phân công.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn 9 - Tiết 119-121 - Năm học 2018-2019
ảm giác bất ngờ chợt đến với nhà thơ qua cụm từ “bỗng nhận” ra mùi ổi chín phả vào trong gió se. ? Theo em mùa ổi chín thường vào giai đoạn nào? - Cuối tháng 7 đầu tháng 8 là mùa ổi chín rộ. GV: Và đó cũng chính là thời gian đầu thu khi những vườn ổi chín rộ mùi thơm hoà vào gió heo may lan toả khắp không gian ? Ngoài tín hiệu đầu tiên để tác giả nhận ra sự chuyển mùa tác giả còn thể hiện qua chi tiết nào? - Sương chùng chình qua ngõ. - Từ láy tượng hình- cố ý chậm lại. Nhóm c: - NT nhân hóa -> Sương giăng mắc nhẹ nhàng, chuyển động chầm chậm nơi đường thôn ngõ xóm, ngập ngừng, lưu luyến, bịn rịn như có tâm hồn... ? Qua sự phân tích trên giúp các em cảm nhận được gì về sự giao mùa từ hạ sang thu? - Quả thực những hạt sương thu mềm mại, ươn ướt giăng màn qua ngõ (dường như có thêm sương nên thu dễ nhận ra hơn) một cách nhẹ nhàng như cố ý chậm lại chuyển động chầm chậm sang thu. GV: Đoạn thơ có cái hương vị ấm nồng của chớm thu ở một miền quê nhỏ: có hương ổi, có gió và sương-> tất cả đã báo hiệu thu đã về. ? Trước sự giao mùa của đất trời, nhà thơ Hữu Thỉnh đã bộc lộ tâm trạng gì? Tâm trạng ấy được thể hiện qua những từ ngữ nào? - Bồng, hình như. ? Từ bỗng, hình như tac giả sử dụng ở đầu câu có tác dụng gì? - Bỗng thể hiện sự đột ngột bất ngờ. - Hình như: thể hiện sự ngỡ ngàng, ngạc nhiên, GV chốt GV: Bằng sự kết hợp các từ ngữ- bỗng, hình như đã thể hiện cái cảm nhận tinh tế của nhà thơ trước sự biến đổi của thiên nhiên. Từng cảnh vật sang thu như kéo theo hồn người sang thu, cũng chùng chình, bịn rịn bâng khuâng lưu luyến. Khổ thơ đầu nói lên cảm nhận ban đầu của nhà thơ về cảnh vật sang thu của đất trời. Thiên nhiên được cảm nhận từ cái gì vô hình-hương gió, mờ ảo (sương), nhỏ hẹp và gần (ngõ) cái ngỡ ngàng ban đầu dần được cụ thể hoá như thế nào chúng ta cùng sang khổ thơ thứ hai. Mục tiêu: Giúp HS nắm được những chuyển biến của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa * Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV. * Phương thức thực hiện: HĐ chung, Thảo luận nhóm, Hoạt động cặp đôi. * Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS. * Cách tiến hành: 1. GV chuyển giao nhiệm vụ: Hoạt động nhóm: 5 phút HS thảo luận nhóm: ? Trong khổ thơ này hình ảnh thiên nhiên sang thu tiếp tục được nhà thơ phát hiện bằng những chi tiết nào? ? Khi miêu tả con sông mùa thu, tác giả sử dụng từ “dềnh dàng”. Em hiểu từ này như thế nào? ? Từ cách hiểu đó giúp em hiểu dòng sông thu như thế nào? 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + HS đọc yêu cầu. + HS hoạt động cá nhân. + HS thảo luận. - Đại diện trình bày. - Dự kiến TL: - Hình ảnh thiên nhiên sang thu tiếp tục được nhà thơ phát hiện bằng những chi tiết : Sông, chim, đám mây - Từ láy dềnh dàng thể hiện sự chậm rãi, nhẩn nha. - Dòng sông trôi một cách nhàn hạ, thanh thản gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên nhiên. ? Dòng sông trôi một cách nhàn hạ, thanh thản là thế mà sao “chim lại bắt đầu vội vã”? - Cánh chim bắt đầu sự vội vã tìm về tổ nhanh hơn vì buổi chiều hoàng hôn mùa thu trời tối nhanh hơn. GV: Cũng có thể mùa thu sang cũng là đông sắp tới, những cánh chim vội vã tìm những miền ấm áp hơn để cư trú đông vì sợ lạnh. ? Các em chú ý hai câu thơ cuối của khổ thơ “Hình ảnh đám mây mùa hạ, vắt nửa mình sang thu” em hiểu như thế nào? - Hình như mùa hạ và mùa thu có một ranh giới cụ thể rõ ràng nên mới cảm nhận thấy những đám mây mùa hạ cũng còn lững lờ nối sang cả mùa thu. GV: Đây là một sự liên tưởng khá sáng tạo, độc đáo và thú vị, cảm giác giao mùa được diễn tả cụ thể và tinh tế bằng một đám mây mùa hạ cũng còn rơi rớt như đang bước vào ngưỡng cửa của mùa thu vậy. Quả thật thu về làm cho bao cảnh vật đổi thay và ngay cả đám mây cũng có điểm khác lạ. ? Từ sự phân tích trên giúp em có cảm nhận gì về không gian và cảnh vật lúc sang thu được thể hiện ở khổ thơ này? GV: Bằng sự cảm nhận qua nhiều yếu tố bằng nhiều giác quan, sự liên tưởng thú vị bất ngờ với tâm hồn nhạy cảm tinh tế của tác giả làm cho tất cả không gian cảnh vật như đang chuyển mình từ từ điềm tĩnh bước sang thu. * Mục tiêu: Giúp HS nắm được vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa. * Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV. * Phương thức thực hiện: HĐ chung, Thảo luận nhóm, Hoạt động cặp đôi. * Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS. * Cách tiến hành: 1. GV chuyển giao nhiệm vụ: THẢO LUẬN NHÓM BẰNG KĨ THUẬT KHĂN PHỦ BÀN(5 phút) ? Khổ thơ thứ 3 thiên nhiên sang thu được gợi bằng những hình ảnh nào? Em hiểu gì về cái nắng trong thời điểm giao mùa này? ? Khi miêu tả về những cơn mưa tác giả sử dụng từ “vơi dần” điều đó có ý nghĩa gì? ? Em hiểu câu thơ 3,4 này như thế nào? ? Theo em ngoài lớp nghĩa thực mà chúng ta vừa khai thác, hai câu thơ cuối cùng còn lớp nghĩa nào nữa? 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + HS đọc yêu cầu. + HS hoạt động cá nhân. + HS thảo luận. - Đại diện trình bày. - Dự kiến TL: 1. Các chi tiết: - Nắng, mưa, sấm. - Cuối hạ đầu thu nắng vẫn còn nhiều nhưng nhạt dần không còn gay gắt nữa. - Giá trị gợi tả những cơn mưa thưa dần và ít đi. cái nắng mùa hè khi sang thu thì nhạt dần, những cơn mưa hối hả, ào ạt bất ngờ của mùa hạ cũng thưa và ít dần đi. Tất cả sự biến đổi đều chầm chậm, từ từ không vội vã. - Sấm cũng bớt bất ngờ. - Những cơn mưa mùa hạ bớt đi thì sấm bớt bất ngờ bởi tiếng sấm gắn liền với những cơn mưa mùa hạ. GV: Và những hàng cây cổ thụ bên đường không còn phải giật mình vì tiếng sấm nữa. Và cũng có thể hiểu hàng cây đã đứng tuổi, đã trải nghiệm nhiều nên không còn bất ngờ, giật mình vì tiếng sấm nữa. - Nghĩa ẩn dụ: Sấm là tượng trưng cho tác động bất thường của ngoại cảnh của cuộc đời. Hàng cây đứng tuổi là hình ảnh gợi tả những con người từng trải thì vững vàng, bình tĩnh hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời. GV: Hai câu thơ không còn chỉ tả cảnh sang thu mà đã chất chứa suy nghiệm về con người và cuộc đời. Chính nhà thơ đã tâm sự với hình ảnh có giá trị tả thực về hiện tượng thiên nhiên này, ông còn gửi gắm những suy ngẫm về con người: khi con người đã từng trải thì cũng vững vàng hơn trước những tác động bất thường của ngoại cảnh, của cuộc đời. ? Từ sự phân tích trên giúp các em có cảm nhận như thế nào về khổ thơ cuối? - Những ngày giao mùa nắng vẫn còn nhiều nhưng những cơn mưa rào đã ít đi và bớt những tiếng sấm bất ngờ. GV: Qua bài thơ giúp chúng ta nhận ra sự chuyển mình nhẹ nhàng nhưng rõ rệt của thời tiết và thiên nhiên trong khoảng khắc giao mùa bằng đội mắt tinh tế và tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ Hữu Thỉnh. Đồng thời cũng thể hiện triết lí về cuộc sống con người. * Mục tiêu: Giúp HS nắm được giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ. * Nhiệm vụ: HS thực hiện yêu cầu của GV. * Phương thức thực hiện: HĐ chung, Thảo luận nhóm * Yêu cầu sản phẩm: vở ghi HS. * Cách tiến hành: 1. GV chuyển giao nhiệm vụ: ? Nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật, về ngôn ngữ, cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh ? Với những thành công về nghệ thuật làm nổi bật nội dung gì? 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + HS đọc yêu cầu. + HS hoạt động cá nhân. + HS thảo luận. - Đại diện trình bày. - Dự kiến TL Nghệ thuật: - Thể thơ 5 chữ tinh tế nhẹ nhàng mà gợi cảm sâu sắc. Sử dụng nhiều từ ngữ gợi cảm giác và trạng thái. - Hình ảnh chọn lọc mang nét đặc trưng của sự giao mùa. GV: Đặc biệt với sự cảm nhận tinh tế, thú vị gợi những liên tưởng bất ngờ của nhà thơ. Nội dung - Bài thơ sang thu là cảm nhận tinh tế của nhà thơ HT về cảnh đất trời sang thu có những biến chuyển nhẹ nhàng và rõ rệt. Đồng thời thể hiện lòng yêu thiên nhiên tha thiết và suy ngẫm của nhà thơ. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP *Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đó học về thơ để phân tích, cảm thụ hình ảnh trong đoạn thơ, khổ thơ. *Nhiệm vụ: HS suy nghĩ, trình bày. *Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân *Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của học sinh. *Cách thức tiến hành. 1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS: ? Nêu cảm nhận khổ thơ mà em thích? 2 Hs trả lời. 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + Nghe yêu cầu + Trình bày cá nhân D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG: *Mục tiêu: HS biết vận dụng kiến thức đã học áp dụng vào cuộc sống *Nhiệm vụ: HS suy nghĩ, trình bày. *Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân *Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của học sinh. *Cách thức tiến hành. 1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS: ? Cảm nhận mùa thu sang ở quê hương em? ? Vẽ sơ đồ tư duy kiến thức cơ bản cần nắm chắc khi học bài Sang thu ? 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ: + Nghe yêu cầu + Trình bày cá nhân E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI, MỞ RỘNG: *Mục tiêu: HS mở rộng vốn kiến thức đã học *Nhiệm vụ: HS về nhà tìm hiểu liên hệ. *Phương thức thực hiện: HĐ cá nhân *Yêu cầu sản phẩm: Câu trả lời của học sinh vào vở. *Cách thức tiến hành. 1. GV chuyển giao nhiệm vụ cho HS: Tìm đọc những tác phẩm viết về mùa thu, cho Hs nghe bài hát được phổ nhạc từ bài thơ của Xuân Quỳnh. “ Thơ tình cuối mùa thu ” 2. HS tiếp nhận và thực hiện nhiệm vụ + Nghe yêu cầu + Về nhà suy nghĩ trả lời I- Giới thiệu chung. 1. Tác giả: - Hữu Thỉnh: sinh 1942 quê ở Tam Dương- Vĩnh Phúc. - Ông tham gia quân đội và bắt đầu sáng tác thơ. 2, Văn bản: a,“Sang thu” được sáng tác vào cuối năm 1977. b. Đọc, chú thích, bố cục II- Tìm hiểu văn bản. 1. Khổ thơ 1: - Thiên nhiên đất trời vào thu những dấu hiệu chưa thật rõ ràng nhưng hết sức đặc trưng- từ ngọn gió se mang theo hương ổi- sương đầu thu giăng mắc chuyển động chầm chậm nơi đầu ngõ. - Nhà thơ với cảm xúc ngỡ ngàng, bâng khuâng trước sự biến chuyển nhịp nhàng, trước sự giao mùa của cảnh vật. 2. Khổ thơ thứ 2: - Không gian và cảnh vật như đang chuyển mình, điềm tĩnh bước sang thu. 3. Khổ thơ thứ 3. - Mùa thu đến nắng vẫn còn nhiều, những cơn mưa bớt dần và cũng bớt đi những tiếng sấm bất ngờ. - Nhà thơ gửi gắm suy ngẫm về con người: những con người từng trải sẽ vững vàng hơn trước những tác động của ngoại cảnh. III- Tổng kết 1. Nghệ thuật 2. Nội dung * Ghi nhớ IV. Rút kinh nghiệm ............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... Kí duyệt Tuần 25 - Bài 19 Tiết 121: SANG THU A. Mục tiêu cần đạt Giúp học sinh: - Phân tích được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ Hữu Thỉnh về sự biến đổi của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu. - Rèn luyện thêm năng lực cảm thụ thơ ca. B. Tổ chức các hoạt động dạy và học 1. ổn định 2 Kiểm tra bài cũ - Đọc thuộc lòng diễn cảm bài thơ: “Viếng lăng Bác” - Phân tích một trong những hình ảnh ẩn dụ mà em tâm đắc nhất (hàng tre, mặt trời, vầng trăng, trời xanh, con chim, bông hoa...) 3 Giới thiệu bài mới: Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Mục tiêu cần đạt * Hoạt động 1: Tìm hiểu chung về bài thơ I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả: ? Nêu những nét hiểu biết về tác giả - Nhập ngũ năm 1963, rồi trở thành cán bộ tuyên huấn trong quân đội và bắt đầu sáng tác thơ. - Tham gia ban chấp hành Hội nhà văn Việt Nam các khoa: III, IV, V. - Từ năm 2000, là Tổng thư kí Hội nhà văn Việt nam. - Hữu Thỉnh là người viết nhiều, viết hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn về mùa thu: cảm giác bâng khuâng vấn vương trước đất trời trong trẻo đang biến chuyển nhẹ nhàng. - Nguyễn Hữu Thỉnh sinh năm 1942 - quê ở Tam Dương – Vĩnh Phúc. - Là nhà thơ chiến sĩ. Thơ Hữu Thỉnh ấm áp tình người và giàu sức gợi cảm. Ông viết nhiều và hay về con người, cuộc sống ở nông thôn về mua thu. ? Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ? 2. Tác phẩm ? Bài thơ viết theo thể thơ nào? Từ đó rút ra cách đọc bài thơ? HS suy nghĩ trả lời. Hoàn cảnh + 1977, in lần đầu trên báo văn nghệ, in lại nhiều lần trong các tập thơ. + Rút từ tập “Từ chiến hào đến thành phố” NXB Văn học, Hà Nội, 1991. - Thể thơ: ngũ ngôn - Nhịp thơ năm chữ: nhịp nàng, khoan thai, êm ái, trầm lắng và thoáng chút suy tư... thể hiện một bức tranh thu trong sáng, đáng yêu ở vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ. ? Nhân vật trữ tình xuất hiện như thế nào và cần được xác định như thế nào trong quan hệ với tác giả? ? Từ đó, xác định phương thức biểu đạt của văn bản này. - Nhân vật trữ tình: ẩn, thống nhất với tác giả. - Phương thức biểu đạt: miêu tả kết hợp với biểu cảm (miêu tả để biểu cảm). ? Con người cảm nhận sang thu từ những phạm vi không gian nào ? Tương ứng có những khổ thơ nào ? HS suy nghĩ trả lời. - Bố cục : 2 phần + Khổ thơ đầu: cảm nhận không gian làng quê sang thu (khổ thơ thứ nhất). + 2 khổ cuối: Cảm nhận không gian đất trời sang thu. * Hoạt động 2: Hướng dẫn phân tích bài thơ. II. Phân tích 1. Cảm nhận không gian làng quê sang thu (Cảm nhận ban đầu) - Đọc diễn cảm khổ 1 ? Con người cảm nhận “mùa thu hình như đã về” từ những dấu hiệu nào của thiên nhiên? ? Từ “bỗng” diễn tả trạng thái của sự cảm nhận ? ? Con người ở đây, cảm nhận mùa thu từ “hương ổi”. Điều đó có ý nghĩa gì? Thu được cảm nhận từ nơi làng quê, trong cảm nhận của người sống gắn bó với làng quê, các dân tộc ở phía Bắc đất nước (cây ổi, quả ổi là thứ cây, quả, gần gũi quen thuộc ở miền Bắc). Mùa quả chín, ổi chín, mùa ổi đã từng trở thành nhan đề cho cả một bộ phim truyện nổi tiếng, ở đây đã thành mùi hương của mùa thu miền Bắc VN. HS suy nghĩ trả lời. - Nhà thơ chợt nhận ra tín hiệu của mùa thu về: + Bỗng: có phần ngạc nhiên, bất ngờ trước sự thay đổi của thời tiết tác động đến cảm giác bản thân. + Hương ổi: mùa ổi chín rộ. Þ Thu được cảm nhận từ làng quê, trong cảm nhận của người sống gắn bó với làng quê. ?Hương ổi phả vào trong gió se”. Em cảm nhận như thế nào về nội dung lời thơ này? - Từ “phả” có thể thay bằng các từ “thổi”, đưa, bay, lan, tan... Nhưng cả bấy nhiêu từ đều không có cái nghĩa đột ngột, bất ngờ. - Hương ổi ở độ đậm nhất thơm nồng, quyến rũ, hòa vào gió heo may của mùa thu lan tỏa khắp không gian tạo ra một mùi thơm ngọt mát, của những trái ổi chín vàng – hương thơm nồng nàn hấp dẫn của những vườn cây sum suê trái ngọt ở nông thôn VN. + Từ “phả” tỏa vào, trộn lẫn + Gió se: gió heo may nhẹ, khẽ, khô và hơi lạnh. + Hương ổi phả vào trong gió se: mùi hương ổi toả vào trong gió se lạnh làm thức dậy cả không gian vườn ngõ. “ Lời thơ: gió chùng chình qua ngõ gợi một hình dung như thế nào? + Chùng chình: chậm, nhẹ, quần + Sương chùng chình: Nhân hóa những giọt sương nhỏ li ti giăng mắc như một làn sương mỏng nhẹ nhàng trôi, đang chuyển động chầm chậm như muốn ngừng lại nơi đường thôn ngõ xóm. Vì sao nhà thơ lại viết lời thơ cuối đoạn: “hình như thu đã về”! HS suy nghĩ trả lời. - Hình như: còn có chút gì chưa thật rõ ràng trong cảm nhận. Vì đó là những cảm nhận nhẹ nhàng, thoáng qua (mùi hương). Từ đó, em cảm nhận được điều gì từ tâm hồn nhà thơ trước thu - Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng. - Tâm hồn, tình cảm + Nhạy cảm + Yêu thiên nhiên, thời tiết thu và cuộc sống nơi làng quê + Tình yêu dân tộc * Theo dõi khổ thơ thứ hai ? Đất trời sang thu được cảm nhận từ những biểu hiện không gian nào? + Sông + Cánh chim + Đám mây ? Một cảnh tượng như thế nào được gợi lên từ lời thơ :”Sông được lúc dềnh dàng” ? Nhưng tại sao những “cánh chim” lại bắt đầu “vội vã”? Cánh chim vội vã là cánh chim như thế nào? Báo hiệu điều gì? Cảm nhận của em về lời hơ: có đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu ?” - Gợi hình ảnh đám mây mùa hạ còn sót lại trên bầu trời đã bắt đầu xanh trong. - Gợi hình ảnh làn mây mỏng nhẹ, kéo dài – một vẻ đẹp của bầu trời bắt đầu chuyển sang thu. 2. Cảm nhận không gian đất trời sang thu Khổ thơ thứ 2: + Sông : dềnh dàng Þ Hình ảnh nhân hóa đã khiến con sông trở nên duyên dáng, thướt tha, mềm mại, khoan thai, hiền hòa trôi một cách nhanh thản Þ gợi lên vẻ đẹp êm dịu của bức tranh thiên nhiên mùa thu. + Chim vội vã: Tránh rét Þ Tín hiệu của mùa thu + Đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu Þ một liên tưởng thú vị, một hình ảnh đầy chất thơ mới mẻ, gợi cảm. Gợi hình ảnh làn mây mỏng nhẹ, kéo dài của mũi hạ còn sót lại, vẻ đẹp của bầu trời sang thu. Em cảm nhận được tâm hồn thơ Hữu Thỉnh như thế nào ? HS suy nghĩ trả lời. * Hình ảnh thơ được tạo bằng cảm nhận tinh tế, kết hợp với trí tưởng tượng bay bổng. Diễn tả sự thay đổi của đất trời theo tốc độ chuyển động từ hạ sang thu (có cái chậm, cái nhanh) nhẹ nhàng mà rõ rệt. * Qu đó ta cảm nhận được hồn thơ giàu xúc cảm, thiết tha với quê hương đất nước của nhà thơ. * Theo dõi khổ thơ cuối ? Con người còn cảm thấy những biểu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ hạ sang thu? ? ý nghĩa tả thực của các chi tiết không gian này là gì? ? Em hiểu cái nắng của thời điểm giao mùa này như thế nào ? ? Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ - thu này đươc jtác giả thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh câu thơ nào? ? ý nghĩa ẩn dụ (tức ý nghĩa về con người và cuộc đời) từ những chi tiết trên là gì? ? Từ đó em hiểu gì về con người trước lúc sang thu? - Khổ thơ thứ 3: + Còn nắng: vẫn còn bao nhiêu nắng. + Mưa và sấm: đã vơi dần, bớt bất ngờ + Hàng cây đứng tuổi: nhìn gì đi Þ Cảnh vật, thời tiết thay đổi. Tất cả còn những dấu hiệu của mùa hạ nhưng giảm dần mức độ, cường độ, lặng lẽ vào thu. ÞNắng, mưa, sấm, hàng cây là ẩn dụ cho những thay đổi, vang động của cuộc đời, xã hội cũng là những thay đổi của tuổi đời sang thu, nghĩa là tuổi đời của con người đã từng trải. Þ Từ những thay đổi của mùa thu thiên nhiên, liên tưởng đến những thay đổi của mùa thu đời người. - Chấp nhận, bình tĩnh sống vì lòng tin - Yêu thiên nhiên, đất nước, yêu con người. Hãy nêu những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của bài thơ? HS suy nghĩ trả lời. III. Tổng kết 1. Nghệ thuật - Thể thơ 5 chữ. Nhịp thơ chậm, âm điệu nhẹ nhàng. - Nhiều từ có giá trị gợi tả, gợi cảm sâu sắc. - Sự cảm nhận tinh tế, thú vị, gợi những liên tưởng bất ngờ. - Hình ảnh chọn lọc mang nét đặc trưng của sự giao mùa hạ - thu 2. Nội dung - Từ cuối hạ sang đầu thu, đất trời có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt. Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh giàu sức biểu cảm trong bài sang thu. - Lòng yêu thiên nhiên tha thiết của nhà thơ Hữu Thỉnh. Bài tập: 1. Học thuộc và phân tích bài thơ 2. Soạn bài: Nói với con Ngày soạn: Ngày dạy: Tuần 27 – bài 24 Tiết 124 : VB - SANG THU ( Hữu Thỉnh ) MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Kiến thức: Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa và những suy nghĩ mang tính triết lí của tác giả. Kĩ năng: HS có kĩ năng đọc – hiểu một vb thơ trữ tình hiện đại Hs thể hiện những suy nghĩ, cảm nhận về hình ảnh thơ, khổ thơ. Thái độ: Giáo dục cho học sinh tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước. Định hướng năng lực - phẩm chất : HS có năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác, giao tiếp, cảm thụ, thẩm mĩ, phân tích. HS có phẩm chất : Tự tin,tự lập, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước. CHUẨN BỊ Thầy: - Soạn giáo án, tham khảo tài liệu. - Dự kiến tích + Văn - Văn: Những văn bản về mùa thu Trò: Học bài cũ, chuẩn bị bài mới. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC Phương pháp : Gợi mở - vấn đáp, Hoạt động nhóm,phân tích, dùng lời có nghệ thuật, Kĩ thuật : Thảo luận nhóm, động não, hỏi và trả lời. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC Hoạt động khởi động *Ổn định tổ chức Kiểm tra bài cũ : - Đọc thuộc lòng bài thơ '' Viếng lăng Bác '' của Viễn Phương. ? Cảm xúc của nhà thơ ở khổ cuối được thể hiện như thế nào.? *Tổ chức khởi động:GV cho học sinh xem video về mùa thu , bài hát về mùa thu. -> Nêu cảm nhận. Hoạt động hình thành kiến thức mới Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : Đọc - Tìm hiểu chung Phương pháp : Gợi mở - vấn đáp Kĩ thuật : Đặt câu hởi HS có năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học, năng lực hợp tác. ?Nêu những nét chính về tác giả Hữu Thỉnh. ? ? Hoàn cảnh, xuất xứ tác ph
File đính kèm:
- giao_an_ngu_van_9_tiet_119_121_nam_hoc_2018_2019.docx