Bài giảng Tập làm văn Lớp 4 - Tuần 14 - Bài: Thế nào là văn miêu tả? - Trường Tiểu học Tân Long Hội A

 Tập làm văn:
Thế nào là văn miêu tả?
 (SGK trang 140) Tập làm văn
 Thế nào là văn miêu tả?
 I. Nhận xét.
 1. Đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào?
Trước mặt tôi, một cây sòi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để 
tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một 
làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng 
lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh 
cây sòi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy 
gốc cây ẩm mục. 
 Trần Hoài Dương Cây sòi
Cây nhỏ cùng họ với thầu dầu, lá nhỏ hình củ đậu, dùng để 
nhuộm, hạt có thể ép lấy dầu dùng trong công nghiệp Cây cơm nguội
Là một loại cây thuộc họ Gai dầu, được trồng nhiều trên những tuyến 
đường ở Hà Nội và lưu giữ nhiều kỉ niệm đẹp của người dân nơi đây. Lạch nước
Đường nước chảy hẹp, nông, ít dốc, thông ra sông, hồ. Tập làm văn
 Thế nào là văn miêu tả?
 I. Nhận xét.
 1. Đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào?
Trước mặt tôi, một cây sòi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để 
tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một 
làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng 
lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh 
cây sòi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy 
gốc cây ẩm mục. 
 Trần Hoài Dương Hình dáng cao lớn
 Màu sắc lá đỏ chói lọi
 Chuyển động lá rập rình lay động 
 như những đốm lửa 
 đỏ Tập làm văn
 Thế nào là văn miêu tả?
 I. Nhận xét.
 1. Đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào?
Trước mặt tôi, một cây sòi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để 
tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một 
làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng 
lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh 
cây sòi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy 
gốc cây ẩm mục. 
 Trần Hoài Dương Hình dáng cao lớn
 Màu sắc lá đỏ chói lọi
 lá rập rình lay động 
 Chuyển động như những đốm lửa 
 đỏ
 Màu sắc lá vàng rực rỡ
 lá rập rình lay 
 Chuyển 
 động như những 
 động
 đốm lửa vàng
 trườn lên mấy tảng đá, 
Chuyển động luồn dưới mấy gốc cây 
 ẩm mục
 Tiếng động róc rách (chảy) 2. Viết vào vở những điều em hình dung được về 
 các sự vật trên theo lời miêu tả.
 ThứThứ TênTên sựsự HìnhHình MàuMàu ChuyểnChuyển độngđộng TiếngTiếng 
 tựtự vậtvật dángdáng sắcsắc độngđộng
M:M: 11 CâyCây sòisòi CaoCao LáLá đỏđỏ LáLá rậprập rìnhrình laylay 
 lớnlớn chóichói độngđộng nhưnhư nhữngnhững 
 lọilọi đốmđốm lửalửa đỏđỏ
 lálá rậprập rìnhrình laylay 
 CâyCây cơmcơm lálá vàngvàng 
 2 độngđộng nhưnhư nhữngnhững 
 nguộinguội rựcrực rỡrỡ
 đốmđốm lửalửa vàngvàng
 trườntrườn lênlên mấymấy rócróc 
 LạchLạch 
 3 tảngtảng đáđá trắng,trắng, ráchrách
 nướcnước
 luồnluồn dướidưới mấymấy (chảy)(chảy)
 gốcgốc câycây ẩmẩm mục.mục. 3. Qua những nét miêu tả trên, em thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng những 
 giác quan nào?
 - Để tả được hình dáng của cây sòi, màu sắc của lá cây sòi, cây cơm nguội, để 
 tả được chuyển động của lá cây tác giả phải quan sát bằng giác quan nào?
 - Tác giả phải quan sát bằng mắt
 - Còn sự chuyển động của dòng nước, tác giả phải quan sát bằng giác quan 
 nào?
 - Tác giả phải quan sát bằng mắt và bằng tai.
* Muốn miêu tả sự vật một cách tinh tế, người viết phải làm gì?
 - Muốn như vậy người viết phải quan sát kĩ đối tượng bằng nhiều giác quan. 3. Qua những nét miêu tả vừa tìm được, em thấy tác giả đã quan sát sự 
vật bằng những giác quan nào?
Tên sự vật Lời miêu tả Giác quan
 Cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ Thị giác 
Cây sòi ( bằng mắt) 
 Lá màu vàng rực rỡ, rập rình lay động 
Cây cơm Thị giác 
 như những đốm lửa vàng lửa đỏ bập 
 nguội ( bằng mắt )
 bùng cháy
Lạch nước Nằm bên cạnh cây sòi, trườn trên mấy Thị giác, thính 
 tảng đá màu trắng, nước chảy róc rách giác GHI NHỚ
 Miêu tả là vẽ lại bằng lời những 
đặc điểm nổi bật của cảnh, của 
người, của vật để giúp người nghe, 
người đọc hình dung được các đối 
tượng ấy. Tập làm văn:
 Thế nào là văn miêu tả?
1. Tìm những câu văn miêu tả trong truyện 
Chú Đất Nung – trang 134 Chú Đất Nung
 Tết Trung thu, cu Chắt được món quà. Đó là một chàng kị sĩ rất bảnh, cưỡi ngựa 
tía, dây cương vàng và một nàng công chúa mặt trắng, ngồi trong mái lầu son. Chắt 
còn một đồ chơi nữa là chú bé bằng đất em nặn lúc đi chăn trâu.
 Cu Chắt cất đồ chơi vào cái nắp tráp hỏng. Hai người bột và chú bé Đất làm quen 
với nhau. Sáng hôm sau, chàng kị sĩ phàn nàn với nàng công chúa:
 - Cu Đất thật đoảng. Mới chơi với nó một tí mà chúng mình đã bẩn hết quần áo 
đẹp.
 Cu Chắt bèn bỏ hai người bột vào cái lọ thủy tinh.
 Còn một mình, chú bé Đất nhớ quê, tìm đường ra cánh đồng. Mới đến chái bếp, 
gặp trời đổ mưa, chú ngấm nước, rét quá. Chú bèn vào bếp, cời đống rấm ra sưởi. 
Ban đầu thấy ấm và khoan khoái. Lúc sau nóng rát cả chân tay. Chú sợ, lùi lại.
 Ông Hòn Rấm cười bảo:
 - Sao chú mày nhát thế? Đất có thể nung trong lửa kia mà!
 Chú bé Đất ngạc nhiên hỏi lại:
 - Nung ấy ạ?
 - Chứ sao? Đã là người thì phải dám xông pha, làm được nhiều việc có ích.
 Nghe thế, chú bé Đất không thấy sợ nữa. Chú vui vẻ bảo:
 - Nào, nung thì nung!
 Từ đấy, chú thành Đất Nung.
 Theo Nguyễn Kiên 1. Tìm những câu văn miêu tả trong truyện 
Chú Đất Nung.
 Đó là một chàng kị sĩ rất bảnh, cưỡi ngựa tía, 
dây cương vàng và một nàng công chúa mặt 
trắng, ngồi trong mái lầu son.